Οι δυο τους κινούνταν στον ίδιο χώρο ένεκα δουλειάς. Η ουσιαστική όμως επαφή τους έγινε πριν από 11 χρόνια, σε μια αποστολή με τους «Γιατρούς του Κόσμου Κύπρου», στην Αφρική. Η χημεία μεταξύ τους έδεσε αμέσως, αφού ήταν εμφανές πώς «εξέπεμπαν στα ίδια μήκη κύματος». Τόσο ο Κωνσταντίνος, όσο και ο Γιώργος, ξεκίνησαν από την τηλεόραση –με την οποία εξακολουθούν να ασχολούνται μέχρι σήμερα- αλλά και οι δυο τους ήθελαν να δοκιμαστούν πέραν από αυτήν, εξελίσσοντας τη δουλειά τους. Και αυτό είναι το ζητούμενο τους μέχρι σήμερα, να εξελίσσονται, κάνοντας αργά και μεθοδικά βήματα. Η πρώτη τους κοινή δουλειά ήταν το τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ «Μια αληθινή ιστορία», το 2007. Συνέχισαν έναν χρόνο αργότερα με το ντοκιμαντέρ «Ελπίδα ενάντια στην απελπισία», μια συμπαραγωγή με τις Πολιτιστικές Υπηρεσίες του υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, που καταπιάνεται με το θέμα της παράνομης διακίνησης των οικονομικών μεταναστών και των προσφύγων από τη Συρία στην Τουρκία και έπειτα στην Κύπρο. Ακολούθησαν οι βραβευμένες «Πολυαγαπημένες Μέρες», ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ, το οποίο χρειάστηκε 6 χρόνια για να ολοκληρωθεί, αλλά η μετέπειτα πορεία του δικαίωσε και τους δυο για τη σκληρή δουλειά. Χωρίς να αφήνουν πίσω τους τις προηγούμενες τους δουλειές, αφού όπως χαρακτηριστικά λένε «δεν θέλουν να μένουν στο συρτάρι, αλλά να τις δει ο κόσμος», συνεχίζουν με την πρώτη τους ταινία μικρού μήκους, με τίτλο «30», η οποία μετά τη συμπερίληψή της στον κατάλογο του «Short Film Corner του Φεστιβάλ Καννών», συμμετείχε στο διαγωνιστικό μέρος του «Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας», κάνοντας έτσι παγκόσμια πρεμιέρα. Στη συνέχεια, έλαβε μέρος ως επίσημη επιλογή στο διαγωνιστικό μέρος στο «10ο Cape Town International Film Festival & Market», στο «7ο Tulza Film Festival» στη Βοσνία και στο «8ο Διεθνές Φεστιβάλ Μικρού Μήκους» στην Κύπρο. Το συναρπαστικό αυτό ταξίδι, όμως, σίγουρα δεν σταματά εδώ.

Καταρχάς, θέλω να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω, όταν ξεκινήσατε να συζητάτε μεταξύ σας για την ταινία μικρού μήκους «30».  Τι ακριβώς είχατε στο μυαλό σας να κάνετε;

Κωνσταντίνος: Όταν ολοκληρώσαμε τις «Πολυαγαπημένες Μέρες», ο Γιώργος είχε την ιδέα να καταπιαστούμε με τη συγκεκριμένη ιστορία. Το συζητήσαμε αρκετά. Προσωπικά, ήταν μια ιστορία που με προβλημάτισε, καθώς είναι εμπνευσμένη από πραγματικά γεγονότα που συνέβησαν κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής το 1974. Ανέκαθεν μού κέντριζαν το ενδιαφέρον οι ανθρωποκεντρικές ιστορίες και τα κοινωνικά θέματα, αλλά και παγκόσμια ζητήματα, όπως ο πόλεμος, η προσφυγιά και η μετανάστευση, μέσα από τα οποία βγαίνουν σημαντικά μηνύματα. Όταν διάβασα το σενάριο με άγγιξε σε συναισθηματικό επίπεδο και θεώρησα χρέος μου να κάνω αυτή την ταινία που αφορά τον τόπο μου. 

Το τελικό αποτέλεσμα απέχει από την αρχική ιδέα ή είναι πολύ καλύτερο απ΄ό,τι μπορούσατε να φανταστείτε;

Γιώργος: Προσωπικά, είμαι ικανοποιημένος από τη δουλειά που έχει γίνει, γνωρίζοντας πόσο πολύ δούλεψαν όλοι σε αυτή την παραγωγή. Είχαμε στο πλευρό μας αξιόλογους συνεργάτες σε κάθε τομέα αυτής της ταινίας. Διανύσαμε έναν δρόμο που δεν ήταν στρωμένος με ροδοπέταλα, αλλά βλέποντας τη δική σου αλήθεια, την ιστορία, το σενάριο και τους χαρακτήρες που δημιουργείς, να παίρνουν σάρκα και οστά, συνειδητοποιείς ότι άξιζε τον κόπο. Τελικός κριτής είναι ο κόσμος, οι απλοί θεατές. Ωστόσο, από πλευράς παραγωγής, είμαστε ικανοποιημένοι. 

Κωνσταντίνος: Το τελικό αποτέλεσμα πάντοτε αλλάζει ή μπορεί να διαφοροποιηθεί σε σχέση με εκείνο που είχες αρχικά στο μυαλό σου.  Εσύ, όμως, πάντα προσπαθείς για το καλύτερο δυνατόν αποτέλεσμα, μιας και στο στάδιο του μοντάζ κάποια πράγματα λειτουργούν και κάποια άλλα όχι. Σε εκείνο το σημείο καλείσαι να αποφασίσεις πώς θα προχωρήσεις με την αφήγηση της ιστορίας σου. Προσωπικά, θεωρώ πως στην προκειμένη βγήκε εκείνο που θέλαμε, καθώς προσπαθήσαμε η ιστορία του «30» - παρά το γεγονός ότι σχετίζεται με τον πόλεμο του 1974- να μην αφορά μόνο τους Κύπριους θεατές, αλλά να δίνει ένα μήνυμα προς κάθε αποδέκτη, ανεξάρτητα από ποιο σημείο του κόσμου βρίσκεται. Γιώργος: Ουσιαστικά, πρόκειται για μια δραματική ταινία, που αφηγείται μια συγκλονιστική ιστορία. Κωνσταντίνος: Μπορεί να θεωρούμε ότι αγγίζουμε ένα «δύσκολο» θέμα, δηλαδή τον πόλεμο του 74’, ταυτόχρονα όμως είναι και ιδιαίτερα επίκαιρο σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ωστόσο Γιώργο, γιατί ως σεναριογράφος επίλεξες να καταπιαστείς με την τουρκική εισβολή του 1974, μιας κι είναι ένα θέμα που το έχουν αγγίξει αρκετές φορές σε ταινίες και τηλεοπτικές σειρές;

Είναι μια ιστορία που φωτίζει μια πτυχή του δράματος της Κύπρου. Τους αγνοούμενους και τους ανθρώπους, τις οικογένειες τους, που έμειναν πίσω, περιμένοντας τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Ένα από τα ερεθίσματα αυτής της ιστορίας, ήταν ένα κάδρο που είδα μια μέρα σ’ ένα σπίτι. Με είχε συγκλονίσει. Το συγκεκριμένο κάδρο είχε κολλήσει στο μυαλό μου για πολύ καιρό. Κυρίως, με καθήλωσε ο Γολγοθάς της μάνας, του πατέρα και του συγγενή, που ζουν με την ελπίδα και την προσμονή. Όταν ολοκλήρωσα το σενάριο, το έδωσα στον Κωνσταντίνο να το διαβάσει. Δεν σου κρύβω πως είχαμε προβληματιστεί κατά πόσο έπρεπε να καταπιαστούμε με την εισβολή. Αλλά επειδή αυτή η ιστορία μάς «έτρωγε» και τους δυο, αποφασίσαμε να την υλοποιήσουμε. Χωρίς βέβαια την οικονομική στήριξη του υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, που είναι συμπαραγωγός, αλλά και την πολύτιμη στήριξη από εταιρείες/χορηγούς, δεν θα μπορούσε ποτέ αυτή η ιστορία να γίνει με τον τρόπο και την κινηματογραφική προσέγγιση που θέλαμε. 

Το να κάνει κανείς ταινία μικρού μήκους στην Κύπρο και γενικότερα να ασχολείται με τον κινηματογράφο είναι mission impossible, ένεκα της ανύπαρκτης κρατικής στήριξης και των πενιχρών χορηγήσεων;

Κωνσταντίνος: Δεν είναι ανύπαρκτη η στήριξη. Στήριξη υπάρχει. Όταν όμως υπάρχει μια ομάδα ανθρώπων που ασχολείται με το αντικείμενο και μέρα με τη μέρα αυτή η ομάδα μεγαλώνει ολοένα και περισσότερο, και εξελίσσεται, δεν έχει -δυστυχώς για εμάς- τη δυνατότητα η Κύπρος να τους στηρίξει όλους. Αναγκαστικά, κάθε χρόνο, μόνο κάποιοι θα πάρουν επιχορήγηση. Υπάρχουν κριτήρια και είμαστε όλοι υπό την κρίση της επιτροπής κινηματογράφου. Χρειάζεται όμως να αυξηθεί το κονδύλι που διατίθεται στους δημιουργούς, καθώς είμαστε μια χώρα που έχει καταφέρει αρκετές φορές να δώσει το στίγμα της στον παγκόσμιο χάρτη μέσα από διάφορες ταινίες. 

Γιώργος: Πρέπει να δοθεί έμφαση στον πολιτισμό και να μην είναι επιφανειακή η προσέγγιση. Άλλωστε, με τις διάφορες ταινίες  που βγαίνουν προς τα έξω, διαφημίζεται και η ίδια η χώρα μας. 

Κωνσταντίνος: Για να σου δώσω να καταλάβεις, εμείς όταν υποβάλλαμε αίτηση για τις «Πολυαγαπημένες Μέρες», στην αρχή απορρίφθηκε από την επιτροπή. Ωστόσο, επιμείναμε. Βρήκαμε ιδιωτικά κεφάλαια από χορηγούς, δουλέψαμε και υποβάλλαμε ξανά αίτηση. Τη δεύτερη φορά, αυτή έγινε δεκτή. Η επιχορήγηση μάς δόθηκε το 2010 και ύστερα από 7 χρόνια -μιας και χρειάστηκαν 6 χρόνια να ολοκληρωθεί το ντοκιμαντέρ- λάβαμε πέρσι χορηγία για την παραγωγή του «30». 

Δεν υπήρξε φάση που οι δυσκολίες πήγαν να σας λυγίσουν;

Κωνσταντίνος: Όχι. Την πρώτη μας δουλειά τη ξεκινήσαμε κάνοντας δάνειο, το ίδιο και τη δεύτερη. Όταν διαθέτεις επιμονή και θέληση για να κάνεις κάτι, θα έρθει η στιγμή που θα το πετύχεις. Γιώργος: Μπορείς να αργήσεις λίγο, αλλά αν δεν ξεκινήσεις, δεν θα φτάσεις ποτέ στον προορισμό σου. Συνολικά, χρειάστηκαν 2 χρόνια έρευνας και 4 χρόνια για τα γυρίσματα για τις «Πολυαγαπημένες μέρες». Δόξα τω Θεώ, η πορεία του ντοκιμαντέρ πάει πολύ καλά, ενώ εξακολουθεί να προβάλλεται σε διεθνή φεστιβάλ. Κωνσταντίνος: Πιστεύαμε ότι μπορούσαμε να κάνουμε μια αξιοπρεπή δουλειά. Ως σκηνοθέτης θέλησα να δημιουργήσω κάτι διαφορετικό. Γι΄αυτό και μας πήρε τόσο καιρό μέχρι να ολοκληρώσουμε την έρευνά μας.

Πώς νιώσατε βλέποντας τη δουλειά σας να προβάλετε σε διάφορες χώρες στο εξωτερικό;

Κωνσταντίνος: Τόσο ως σκηνοθέτης, όσο και ως άνθρωπος, αισθάνομαι τιμή που δημιούργησα κάτι που αγγίζει έναν άλλον άνθρωπο, με οποιονδήποτε τρόπο. Για μένα, αυτή είναι μεγαλύτερη ηθική ικανοποίηση. Γιώργος: Αναμφίβολα νιώθουμε ικανοποιημένοι, γιατί δεν θέλουμε να κάνουμε δουλειές που να μένουν στο συρτάρι. Προσπαθούμε να τις προωθούμε όπως μπορούμε. Οι «Πολυαγαπημένες μέρες» έχουν βρει το δικό τους κοινό και είμαστε πολύ χαρούμενοι. Θέλουμε να βγουν προς τα έξω και να τις δει όσο περισσότερος κόσμος γίνεται. 

Απ’ ό,τι έχω αντιληφθεί, κυνηγάτε γενικότερα τα πράγματα. Απόδειξη η συμμετοχή σας στο «Short Film Market του Φεστιβάλ Καννών». Πώς ήταν η συγκεκριμένη εμπειρία;

Γιώργος: Κάθε δημιουργός έχει ανάγκη να «ζυμωθεί» σ΄ένα τέτοιο market, αν θέλει να ανοίξει τα φτερά του. Όλα χρησιμεύουν. Μετά από αίτησή μας, το «30» εγκρίθηκε να συμπεριληφθεί στον κατάλογο του market και επαγγελματίες του χώρου μπορούσαν να δουν την ταινία μας. Μέσα από αυτή τη διαδικασία είχαμε την ευκαιρία να προωθήσουμε και τις προηγούμενες μας δουλειές, για τις οποίες επίσης υπήρξε ενδιαφέρον.

Με τι προσδοκίες λάβατε μέρος στο «Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας»; 

Κωνσταντίνος: To γεγονός και μόνο ότι συμμετείχαμε στο διαγωνιστικό μέρος ενός φεστιβάλ, του βεληνεκούς του «Φεστιβάλ Δράμας» -που θεωρείται από τα καλύτερα της Ευρώπης- για εμάς ήταν μια τεράστια επιτυχία. Επίσης, το να κάνεις μια ταινία, είναι επίσης μια τεράστια επιτυχία. Από το να βρεις τα λεφτά μέχρι να την ολοκληρώσεις. Τα εκάστοτε βραβεία απλώς έρχονται να συμπληρώσουν την πορεία, για τα οποία εννοείται πως χαίρεσαι, καθώς είναι μια αναγνώριση της δουλειάς σου. Γιώργος: Χαίρεσαι όταν συμμετέχεις στο διαγωνιστικό τμήμα ενός φεστιβάλ και για τους ανθρώπους που φέρνει μαζί της η κάθε ταινία, τους ηθοποιούς και τους συνεργάτες σου. Εμείς προσπαθούμε να πατάμε γερά στη γη και να προχωράμε βήμα-βήμα. Προσγειωμένοι. Με πράξεις και όχι με λόγια. 

Κωνσταντίνος: Παράλληλα, πάντοτε είμαστε προετοιμασμένοι και για το ενδεχόμενο να μην πάει καλά μια δουλειά, χωρίς να παύουμε να πιστεύουμε στις δυνατότητες μας.

Με αφορμή την παγκόσμια προβολή της ταινίας «30» στο «Φεστιβάλ Δράμας» η αμερικανική ιστοσελίδα «Ηollywood Chicago» φιλοξένησε συνέντευξη του σκηνοθέτη της ταινίας, Κωνσταντίνου Πατσαλίδη, κάνοντας σημαντικές αναφορές στο κυπριακό πρόβλημα, την τουρκική εισβολή και κατοχή, τους αγνοούμενους και την «πληγή που δεν κλείνει ποτέ». Η συνέντευξη έχει κοινοποιηθεί από το «Tulza Film Festival», καθώς και το «Cape Town Film Festival», όπου συμμετείχε η ταινία «30». Μπορείς να τη διαβάσεις ΕΔΩ

Δες το teaser της ταινίας «30»

Συντελεστές της ταινίας: 

Ηθοποιοί: Πόπη Αβραάμ, Γιάννα Λευκάτη, Σπύρος Γεωργίου, Ανδρέας Νικολαίδης

Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Πατσαλίδης 

Σενάριο: Γιώργος Αβραάμ 

Διεύθυνση φωτογραφίας: Νίκος Αβρααμίδης 

Μοντάζ: Γιώργος Γκικαπέππας 

Ήχος: Σταύρος Τερλικκάς

Μουσική: Χριστίνα Γεωργίου 

Σκηνικά: Πάρης Μανώλη 

Κοστούμια: Σιμώνη Γεωργίου 

Makeup artist: Νικόλ Χατζηνικολάου 

Εκτέλεση παραγωγής: Γιώργος Αβραάμ – Walking Around The World productions.

Περισσότερες πληροφορίες για την ταινία στο Instagram, το Facebook και το Twitter 

Φωτογραφίες: Μάριος Ιωσηφίδης

* Από τις 8 Νοεμβρίου «Το δράμα και η αθωότητα της Κύπρου στα K Cineplex  μέσα από την ταινία μικρού μήκους «30» και το δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ «Πολυαγαπημένες Μέρες» στα K Cineplex