«Γιατί δεν μίλησε τότε;»
Και ενώ η ουσία της ντροπιαστικής αυτής υπόθεσης είναι άλλη, πολλοί έσπευσαν να ρωτήσουν «Γιατί τώρα;», «Γιατί δεν μίλησε τότε;»
Η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια Άνθια Χριστοδούλου Θεοφίλου, γράφει στο MyLife, εξηγώντας τους λόγους που κάνουν τη Σοφία -και την κάθε Σοφία- να μιλήσει δυο δεκαετίες (ή και περισσότερο) αργότερα.
Γιατί δεν κάνει αμέσως καταγγελία ένα άτομο που έχει βιαστεί;
"Η κακοποίηση, ως βίωμα, είναι από τη φύση του, είναι ταπεινωτικό και απάνθρωπο. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τη σεξουαλική παραβίαση. Το θύμα αισθάνεται μια εισβολή στην προσωπική του υπόσταση, αισθάνεται παραβιασμένο και λερωμένο, ενώ ταυτόχρονα βιώνει αβοηθησία και την αξιοπρέπεια του να καταρρακώνεται και να βρίσκεται στο έλεος και την εξουσία ενός άλλου ατόμου. Επομένως ένας από τους πρωταρχικούς λόγους για τους οποίους οι γυναίκες δεν μιλούν για τη σεξουαλική τους παρενόχληση δεν διεκδικούν και δεν απαιτούν την τιμωρία του θύτη είναι η έντονη ντροπή που αισθάνονται. Η ντροπή αποτελεί πυρήνα της βαθιάς συναισθηματικής ουλής των γυναικών και των ανδρών που παραβιάζονται σεξουαλικά. Δυστυχώς αυτή η αίσθηση ντροπής προκαλεί συχνά στα θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης να επιρρίπτουν ευθύνη στον εαυτό τους για το σεξουαλικό παράπτωμα του δράστη τους. Το θύμα έχει την αίσθηση «αν αισθάνομαι ντροπή τότε πάει να πει ότι φταίω», επειδή η ντροπή ως αίσθηση είναι ένας παιδικός φίλος, μας ακολουθεί από πολύ νωρίς στη ζωή μας, ακουμπάει πολύ βαθιά μέσα μας και μας κάνει να αισθανόμαστε εκτεθειμένοι, αναξιόπιστοι και «κακοί». Όταν ντρεπόμαστε, θέλουμε να κρυφτούμε, να απομονωθούμε. Κρεμάμε τα κεφάλια μας, κλείνουμε τους ώμους μας και ζαρώνουμε προς τα μέσα σε μια προσπάθεια να γίνουμε αόρατοι. Με αποτέλεσμα να προσπαθούμε συχνά να απωθήσουμε το συναίσθημα της ντροπής και να καταπιέσουμε αυτό που μας συνέβη ή να το ελαχιστοποιήσουμε. Άλλοι λόγοι για τους οποίους δεν μιλάνε έγκαιρα τα θύματα σεξουαλικής κακοποίησης είναι και ο φόβος για τις συνέπειες, η έλλειψη στήριξης, η χαμηλή αυτοεκτίμηση και το συναίσθημα της απελπισίας. Επίσης άτομα με ιστορικό παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης είναι ευάλωτα και πέφτουν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης και μετέπειτα στην πορεία της ζωής τους με αποτέλεσμα να αποδυναμώνονται ακόμη περισσότερο. "
Τι τον κάνει να το αποκαλύψει- ίσως- αργότερα;
"Με τα χρόνια το άτομο ωριμάζει, μπορεί να αισθανθεί πιο δυνατό να αντιμετωπίσει αυτό που του συνέβη, να υπερασπιστεί τον εαυτό του και να λάβει περισσότερη στήριξη από άτομα στη ζωή του ή πιθανόν από ψυχοθεραπευτική δουλειά που έκανε με τον εαυτό του. Συνήθως μια τέτοια εξομολόγηση μπορεί να ακολουθήσει έπειτα από μια άλλη, όπου το άτομο ακούγοντας μια μαρτυρία άλλου θύματος αισθάνεται πιο δυνατό να εκφραστεί και να βγει μπροστά να διεκδικήσει και να απαιτήσει δικαιοσύνη. "
Συνήθως σε ποιον το λέει για πρώτη φορά;
"Η αυτοαποκάλυψη γίνεται συνήθως σε ένα στενό άτομο, ένα άτομο της εμπιστοσύνης του θύματος ή στον ψυχολόγο-ψυχοθεραπευτή αν το άτομο λάβει ψυχοθεραπεία σε κάποια φάση της ζωής του. "
Πρέπει να το έχει ξεπεράσει το ίδιο το θύμα για να μιλήσει ή δεν έχει σχέση;
Συχνά χρειάζεται το άτομο που δέχθηκε οποιαδήποτε μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης να παραδεχτεί πρώτα στον εαυτό του τι του συνέβη, να αποδεχθεί ότι αυτή η πράξη που ασκήθηκε από το άλλο άτομο εις βάρος του ήταν κακοποίηση, ότι ήταν παραβίαση των προσωπικών του ορίων και των ατομικών του δικαιωμάτων και ότι δεν ευθύνεται το ίδιο. Είναι απόλυτα αναγκαίο σε πρώτη φάση το άτομο να λάβει την απαραίτητη πληροφόρηση και συναισθηματική υποστήριξη και να αποενοχοποιηθεί ώστε να αισθανθεί αρκετά δυνατό να μιλήσει για αυτό που του συνέβη.
H Άνθια Χριστοδούλου- Θεοφίλου, είναι Ψυχολόγος, Σύμβουλος και Ψυχοθεραπεύτρια στο Κέντρο Προσωπικής Ανάπτυξης και Αυτογνωσίας “Για την Ιθάκη”. Ακολούθησε το facebook page