Ο Παγκύπριος Σύλλογος Ψυχολόγων παραμένει δίπλα μας, ενεργός αρωγός στην αντιμετώπιση των δυσκολιών που προκύπτουν από τη κρίσιμη για την ανθρωπότητα περίοδο που διανύουμε.

Με ανακοίνωσή του ο Παγκύπριος Σύλλογος Ψυχολόγων αναφέρει:

«Τα γεγονότα που βιώνουμε το τελευταίο διάστημα είναι πρωτόγνωρα για την εποχή μας και αποτελούν μια σοβαρή δοκιμασία για την ψυχική ευεξία του γενικότερου πληθυσμού και ειδικότερα για τις ευάλωτες ομάδες. Ωστόσο, με τον αριθμό των κρουσμάτων του κορωνοϊού (COVID-19) να αυξάνεται καθημερινά, εισηγούμαστε τα ακόλουθα, για να προφυλάξετε τους εαυτούς σας και τα αγαπημένα σας άτομα, ενώ παράλληλα να συνεχίσετε να λαμβάνετε την κοινωνική στήριξη που χρειάζεστε. Στην παρούσα περίοδο προέχει η προστασία της υγείας, ιδιαίτερα ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού και συνεπώς δεν είναι γνωστό ακόμα για πόσο καιρό θα χρειαστεί να υλοποιηθούν τα μέτρα κοινωνικής απομόνωσης που έχουν ανακοινωθεί.

Ανά το παγκόσμιο, οι κυβερνήσεις ζητούν από τα άτομα που έχουν προσβληθεί ή έχουν εκτεθεί στον νέο κορωνοϊό να εφαρμόσουν τα ενδεδειγμένα μέτρα κοινωνικής απομάκρυνσης, απομόνωσης ή της καραντίνας σε μια προσπάθεια να επιβραδυνθεί η εξάπλωση της νόσου. Παρόμοια μέτρα έχουν ανακοινωθεί και από την Κυπριακή Δημοκρατία.

Τι σημαίνει κοινωνική απομάκρυνση

Η κοινωνική απομάκρυνση σημαίνει να διατηρείτε μια ασφαλή απόσταση (περίπου 2 μέτρα) από τους άλλους και να αποφεύγετε χώρους μαζικής συγκέντρωσης όπως σχολεία, εκκλησίες, αίθουσες συναυλιών και μέσα μαζικής μεταφοράς.

Τι σημαίνει καραντίνα

Η καραντίνα περιλαμβάνει την αποφυγή της επαφής με άλλους εάν ένα άτομο έχει εκτεθεί σε κορωνοϊό, με στόχο τη διαπίστωση της δικής τους κατάστασης υγείας για το ενδεδειγμένο χρονικό διάστημα (στην προκειμένη περίπτωση - 2 εβδομάδες).

Τι σημαίνει απομόνωση

Η απομόνωση περιλαμβάνει την απομόνωση ενός ατόμου που έχει προσβληθεί από τον ιό COVID-19, με στόχο την αποτροπή της διάδοσης τους σε άλλους την εκτιμώμενη περίοδο επώασης του ιού. 

Οι μέρες ή οι εβδομάδες στο σπίτι με περιορισμένους πόρους και κοινωνικές επαφές δύνανται να επηρεάσουν την ψυχική υγεία του ατόμου. Καθώς το φαινόμενο της μαζικής απομόνωσης πληθυσμού είναι καινούριο, δεν υπάρχουν αρκετές έρευνες και peer - reviewed δημοσιεύσεις σχετικά με παρεμβάσεις για τη μείωση των ψυχολογικών επιπτώσεων που επιφέρουν η καραντίνα και η απομόνωση, ο Αμερικάνικος Σύνδεσμος Ψυχολόγων έχει ανακοινώσει μια σειρά από εισηγήσεις για την αντιμετώπιση αυτών των δύσκολων περιστάσεων. Ακολουθεί μια σύνοψη της έρευνας σχετικά με την κοινωνική απομόνωση, την καραντίνα και την απομόνωση, καθώς και συστάσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι μπορούν να ανταπεξέλθουν, κάτι που φαίνεται να μας αφορά άμεσα αυτές τις μέρες.

Θα ακολουθήσουν και άλλες ανακοινώσεις του ΠΑ.ΣΥ.ΨΥ. στη συνέχεια με σχετικά άρθρα και εισηγήσεις για το ζήτημα.

Διάβασε ακόμη: O Δήμος Πάφου φροντίζει τα άτομα τρίτης ηλικίας και όσα ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες

Tι να περιμένεις

Η αναγκαστική διαφοροποίηση της δομής της καθημερινότητας των ανθρώπων αποτελεί επιβεβαιωμένο στρεσσογόνο παράγοντα. Πόσω μάλλον, τώρα, μια περίοδο όπου η αποχή από την εργασία και οι οικονομικές δυσκολίες που προκύπτουν αποτελούν μια από τις σημαντικότερες επιπτώσεις που θα βιώσουμε αυτή την περίοδο. Παράλληλα, οι άνθρωποι δεν μπορούν να ενασκήσουν τις δομημένες δραστηριότητες της καθημερινότητας (π.χ. συμμετοχή σε θεατρικές ομάδες, συνελεύσεις και ομαδικές συγκεντρώσεις) αλλά ούτε και να υλοποιήσουν στρατηγικές αντιμετώπισης του άγχους που χρησιμοποιούσαν σε άλλες περιόδους, όπως π.χ, εκγύμναση (ομαδικά αθλήματα, γυμναστήριο κ.λπ.), εκκλησιασμός κ.λπ. Αυτή η διαφοροποίηση στη δομή της καθημερινότητας αναμένεται να έχει κάποιες επιπτώσεις στον πληθυσμό. Συγκεκριμένα σε μια περίοδο όπου απαιτούνται τα προειρημένα μέτρα, πιθανώς να αντιμετωπίσεις τα ακόλουθα:

Φόβος και άγχος

Μπορεί να αισθάνεστε φοβισμένοι ή ανήσυχοι για τον εαυτό σας ή για τους αγαπημένους σας και το ενδεχόμενο να προσβληθείτε από τον ιό COVID-19 ή να το μεταδώσετε σε άλλα άτομα. Είναι επίσης φυσιολογικό να ανησυχείτε για το εάν επαρκούν τα τρόφιμα και είδη προσωπικής φροντίδας, για την αποχή από την εργασία σας ή για τις οικογενειακές υποχρεώσεις και ευθύνες. Τα άτομα που παραμένουν στο σπίτι με τα παιδιά είναι φυσιολογικό να αισθάνονται αγωνία και άγχος ως προς τους τρόπους με τους οποίους θα απασχολούν τα παιδιά τους αλλά και την αναμενόμενη εξάντληση από τη συνεχή φροντίδα των παιδιών στο σπίτι. Δεν είναι καθόλου παράξενο να βιώσετε και διαταραχές ύπνου ή και δυσκολία συγκέντρωσης εξαιτίας της κατάστασης αυτής.

Κατάθλιψη και πλήξη

Μια παύση ή αποχή από την εργασία και άλλες σημαντικές δραστηριότητες διαφοροποιεί ριζικά την καθημερινότητά σας και μπορεί να οδηγήσει σε συναισθήματα θλίψης ή αρνητικής διάθεσης. Οι παρατεταμένες περίοδοι στο σπίτι μπορεί επίσης να προκαλέσουν συναισθήματα πλήξης και μοναξιάς.

Θυμός, απογοήτευση ή ευερεθιστότητα

Η απώλεια της προσωπικής ελευθερίας που συνδέεται με την απομόνωση και την καραντίνα μπορεί συχνά να είναι απογοητευτική για τα περισσότερα άτομα. Μπορεί επίσης να προκαλέσει έντονα συναισθήματα θυμού ή δυσαρέσκειας απέναντι στις αρχές που έχουν επιβάλει τις εντολές καραντίνας και απομόνωσης. Πολλά άτομα ενδέχεται να βιώσουν συναισθήματα θυμού ή απογοήτευσης εάν έχουν ενδείξεις ότι έχουν εκτεθεί στον ιό, εξαιτίας της αμέλειας ή την ανευθυνότητα άλλου ατόμου.

Στιγματισμός

Εάν έχετε προσβληθεί από τον ιό ή έχετε έρθει σε επαφή με άτομο που έχει επιβεβαιωθεί ως φορέας του COVID-19, μπορεί να αισθάνεστε στιγματισμένοι από άλλους που φοβούνται ότι θα κολλήσουν εάν έρθουν σε επαφή μαζί σας. Σε αυτές τις περιπτώσεις ενδέχεται το άτομο να αισθάνεται ενοχές εάν άθελά του έχει κολλήσει άλλους ανθρώπους.

Ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες

Τα άτομα με προϋπάρχουσες ψυχικές παθήσεις και οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης που βοηθούν στην αντιμετώπιση του κορωνοϊού μπορεί να έχουν αυξημένο κίνδυνο να βιώσουν ψυχολογική δυσχέρεια κατά την διάρκεια της καραντίνας ή της απομόνωσης.

Επιπλέον, άτομα με αναπηρίες που χρειάζονται εξειδικευμένη διατροφή, ιατρικές προμήθειες, βοήθεια από τους φροντιστές και άλλα καταλύματα, διατρέχουν επίσης τον κίνδυνο εμφάνισης ψυχολογικών προκλήσεων κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας λόγω των αυξημένων δυσκολιών στη λήψη της φροντίδας που χρειάζονται.

Τρόποι αντιμετώπισης

• Ένας από τους καλύτερους τρόπους αντιμετώπισης είναι ο σωστός προγραμματισμός για τη διαχείριση του χρόνου σας και η εξεύρεση ευχάριστων δραστηριοτήτων κατά την διάρκεια της απομόνωσης.
•  Η επικοινωνία με κάποιο επαγγελματία ψυχικής υγείας - με στόχο την ψυχοκοινωνική σας στήριξη- Σε περίπτωση απομόνωσης οι ψυχολόγοι και άλλες ειδικότητες δύνανται να παρέχουν τις υπηρεσίες τους εξ αποστάσεως, χρησιμοποιώντας πλατφόρμες παροχής ηλεκτρονικών υπηρεσιών.
• Περιορίστε την ενημέρωση σας μόνο από αξιόπιστες πηγές. Είναι σημαντικό να λαμβάνετε ακριβείς και έγκαιρες πληροφορίες σχετικά με τη δημόσια υγεία και με τη διάδοση του ιού - COVID-19, αλλά η υπερβολική έκθεση σε ειδήσεις που σχετίζονται με τον ιό μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα συναισθήματα φόβου και άγχους.

Οι ψυχολόγοι συστήνουν να εξισορροπηθεί ο χρόνος που αφιερώνεται σε ειδήσεις και κοινωνικά μέσα με άλλες δραστηριότητες που δεν συνδέονται με την πανδημία. Κάποιες δραστηριότητες με τις οποίες μπορείτε να απασχολείστε στην παρούσα φάση είναι: η ανάγνωση βιβλίων, η μουσική, η ζωγραφική ή η εκμάθηση μιας νέας γλώσσας.

Οι αξιόπιστες οργανώσεις -συμπεριλαμβανομένων των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αποτελούν ιδανικές πηγές πληροφοριών για τον ιό.

Διάβασε ακόμη: Την εποχή του κορωνοϊού επικοινωνούμε με τους αγαπημένους μέσω Skype

Δημιουργήστε και ακολουθήστε μια καθημερινή ρουτίνα

Η διατήρηση μιας καθημερινής ρουτίνας μπορεί να βοηθήσει τόσο τους ενήλικες όσο και τα παιδιά να διατηρήσουν την αίσθηση της τάξης και του σκοπού στη ζωή τους. Η δομή στην καθημερινότητα του ατόμου αποτελεί σοβαρό παράγοντα προστασίας για ανάπτυξη προβλημάτων ψυχικής υγείας. Προσπαθήστε να συμπεριλάβετε τακτικές καθημερινές δραστηριότητες, όπως δουλειά από το σπίτι, άσκηση ή εκμάθηση νέων πραγμάτων, ακόμη και αν πρέπει να εκτελούνται εξ αποστάσεως. Ενσωματώστε άλλα υγιεινά χόμπι ανάλογα με τις ανάγκες και τις δυνατότητές σας. Υπάρχουν αρκετές σελίδες με δωρεάν προγράμματα απασχόλησης παιδιών και δραστηριότητες για παιδιά, εκμάθησης δεξιοτήτων και μαθήματα σε διάφορες θεματικές κ.λπ.

Χρησιμοποιήστε τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης για να παραμείνετε συνδεδεμένοι με τους άλλους

Καθώς οι δια ζώσης αλληλεπιδράσεις μπορεί να είναι περιορισμένες, οι ψυχολόγοι προτείνουν τη χρήση τηλεφωνικών κλήσεων, μηνυμάτων, συνομιλίας μέσω βίντεοκλήσεων και κοινωνικών μέσων δικτύωσης για πρόσβαση σε δίκτυα κοινωνικής υποστήριξης. Αν αισθάνεστε λυπημένοι ή ανήσυχοι, χρησιμοποιήστε αυτά τα μέσα για να εκφράσετε τα συναισθήματά σας και για να μιλήσετε για αυτή σας την εμπειρία. Μπορείτε να επιδιώξετε να μιλήσετε με άτομα που ξέρετε ότι θα σας καταλάβουν, ή βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση.

Διατηρήστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής

Προσπαθήστε να απολαύσετε αρκετό ύπνο, φροντίστε να τρέφεστε καλά και να ασκείστε στο σπίτι σας ή σε κάποιο εξωτερικό χώρο όταν είστε φυσικά σε θέση να το κάνετε. Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση αλκοόλ ή ναρκωτικών ως τρόπο αντιμετώπισης των πιέσεων που προκύπτουν από την απομόνωση.

Αν χρειαστεί, εξετάστε τις επιλογές τηλεψυχολογικής στήριξης. Αν είστε ήδη σε ψυχοθεραπεία, ή έχετε ήδη ψυχολόγο, επικοινωνήστε μαζί τους για να εξετάσετε το ενδεχόμενο να παρέχονται εξ αποστάσεως οι υπηρεσίες ψυχολογικής στήριξης. Αν αισθάνεστε ότι χρειάζεστε ψυχολογική στήριξη στην παρούσα φάση, μπορείτε να καλείτε τον Παγκύπριο Σύλλογο Ψυχολόγων στο 70005530 ή να επικοινωνείτε μέσω email στην ηλεκτρονική διεύθυνση [email protected] για παραπομπή σε συναδέλφους οι οποίοι χρησιμοποιούν πλατφόρμες παροχής ηλεκτρονικών υπηρεσιών για τηλεσυνεδρίες.

ΔΙΑΒΑΣΕ: «Ο κορωνοϊός μπορεί να θεωρηθεί μία πολύ εγωκεντρική ασθένεια»

Χρησιμοποιήστε ψυχολογικές στρατηγικές για να διαχειριστείτε το άγχος και να μείνετε θετικοί

Το πρώτο βήμα που μπορείτε να κάνετε είναι να αξιολογήσετε τις ανησυχίες σας, και επιδιώξτε να εκτιμήσετε με ρεαλιστικό τρόπο τον βαθμό δυσκολίας, αλλά και την ικανότητά σας να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα. Προσπαθήστε να μην καταστροφολογείτε, αντιθέτως εστιάστε σε αυτά που μπορείτε να κάνετε και να αποδεχτείτε αυτά που δεν μπορούν να αλλάξουν. Ένας τρόπος για να το πετύχετε αυτό είναι να κρατάτε ένα ημερολόγιο ευγνωμοσύνης, καταγράφοντας τους λόγους για τους οποίους αισθάνεστε ευγνώμονες, ακόμα και σε αυτές τις δύσκολες στιγμές. Επιπλέον μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάποιες εφαρμογές για ασκήσεις χαλάρωσης και ενσυνειδητότητας (mindfulness), ή και νοερή απεικόνιση, σταδιακή χαλάρωση μυών και άλλες ασκήσεις που στόχο έχουν την ανακούφιση από άγχος και το στρες (θα ακολουθήσει άρθρο με εκτενή αναφορά στις συγκεκριμένες ασκήσεις).

Εν κατακλείδι, είναι σημαντικό να σημειωθεί πως είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε ανήσυχοι, αλλά εάν αισθανθείτε συμπτώματα έντονου και ανυπέρβλητου άγχους, ή παρατεταμένες διαταραχές ύπνου, δυσκολία λειτουργίας στην καθημερινότητά σας ή εάν παρατηρήσετε πως αντιμετωπίζετε το άγχος με υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ ή ουσιών, παρακαλώ αποταθείτε σε έναν επαγγελματία ψυχολόγο.

Διάβασε ακόμη: Οι 14 οδηγίες του ελληνικού Ιατρικού συλλόγου για τον κορωνοιό

Πηγή