Επειδή η ζήλια είναι ένα συναίσθημα που οδηγεί σε ντροπιαστική και κοινωνικά ανεπίτρεπτη συμπεριφορά προσβάλει σε μεγάλο βαθμό την αυτοεκτίμηση του ατόμου που το βιώνει. Κάλλιστα θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε τη ζήλια μ’ ένα τέρας που προκαλεί τρόμο και ζημιά όχι μόνο στις ρομαντικές σχέσεις αλλά και στις οικογενειακές σχέσεις και στις φιλίες.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΠΙΣΗΣ: 4 είδη ανθρώπων που σου κάνουν κακό (χωρίς να το καταλάβεις)

Κοινές εκδηλώσεις ζήλιας:

•    Όταν προσπαθεί κανείς διαρκώς να επιβεβαιώσει την αγάπη ενός συντρόφου, γονιού ή φίλου ελέγχοντας συχνά το άτομο αυτό σε σημείο που να του προκαλείται υπερβολική πίεση. Αυτό ασυνείδητα σαμποτάρει τη σχέση μ’ αποτέλεσμα να ενισχυθεί η καχυποψία του ατόμου που ζηλεύει ότι ο σύντροφος/γονιός/φίλος δεν το αγαπά αρκετά ή δεν του είναι πιστός. 

•    Η αδυναμία να μοιραστεί κανείς ένα φίλο/γονιό/σύντροφο μ’ άλλους ώστε να γίνεται υπερβολικά απαιτητικός και να καταρρακώνεται συναισθηματικά το άλλο άτομο.

•    Το άτομο που αισθάνεται ζήλια μπορεί κατά παράδοξο τρόπο να προσπαθεί με την εκβιαστική συμπεριφορά του να προκαλέσει τη ζήλια στο άλλο άτομο. 

Παράγοντες της παιδικής ηλικίας

Η ζήλια έχει τις ρίζες της στην παιδική ηλικία. Πιο κάτω μερικοί από τους παράγοντες της παιδικής ηλικίας που μπορεί να καλλιέργησαν και να προγραμμάτισαν το μυαλό σας προς την κατεύθυνση των μη βοηθητικών εκείνων σκέψεων και συναισθημάτων της ζήλιας: 

•    Μήπως οι γονείς σου έκαναν φανερές συγκρίσεις μεταξύ εσένα κι ενός αδελφού/αδελφής εις βάρος σου; (π.χ., «η αδελφή σου είναι πιο συγυρισμένη», «ο αδελφός σου είναι πιο υπάκουος από σένα», «η Μαρία είναι πιο ψηλή/λεπτή από την Άννα» κλπ). •    Μήπως ήσουν μάρτυρας συχνών ξεσπασμάτων ζήλιας μεταξύ των γονέων σου;  (π.χ., σκηνές ζήλιας μεταξύ του μπαμπά και της μαμάς, καυγάδες κι έντονες ζητήσεις για φλερτ με κάποιο άλλο άτομο). •    Ένιωσες πως ένας από τους γονείς σου ή και οι δύο γονείς σου είχαν αδυναμία στον αδελφό/αδελφή σου, ή σ’ ένα σύντροφο ή στην δουλειά τους αντί σ’ εσένα; 

•    Μήπως αισθάνθηκες ότι οι γονείς σου έκαναν διακρίσεις εις βάρος σου; 

•    Ως παιδί έπαιρνες συχνά το μήνυμα ότι η φυσιολογική κι αθώα αντίδραση ζήλιας απέναντι σ’ ένα αδελφάκι σου ήταν κάτι «κακό» και δεν θα έπρεπε ποτέ να την εκφράζεις γιατί «κανείς δε θα σε αγαπά και δεν θα σε θέλει για φίλο του»; (π.χ., αν άρπαξες ένα παιχνίδι από το αδελφάκι σου ή αν το έδιωξες από την αγκαλιά της μαμάς για να την πάρεις εσύ). •    Μήπως έπαιρνες το μήνυμα ότι για να σε αγαπούν θα ’πρεπε να ήσουν κάτι άλλο ή να επιδεικνύεις συγκεκριμένες ιδιότητες και ικανότητες που δεν κατείχες; 

•    Μήπως ένιωθες σ’ έντονο βαθμό προσδοκίες των γονέων σου που δεν μπορούσες να ικανοποιήσεις;

ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τοξικές σχέσεις: Μήπως είσαι κι εσύ σε μια τέτοια σχέση; (Βίντεο)

Βοήθεια για τον ενήλικο εαυτό 

Πιο κάτω ακολουθούν εισηγήσεις για να απαλύνει κανείς το συναίσθημα της ζήλιας που του καλλιεργήθηκε κατά την παιδική ηλικία, μέσα από τις ενήλικες σκέψεις, συμπεριφορές και συνήθειες. 

•    Φρόντισε να αφιερώνεις ποιοτικό χρόνο στις σχέσεις σου για να νιώσεις ένα δυνατό δέσιμο με τα σημαντικά άτομα της ζωής σου. 

•    Φρόντισε να περνάς χρόνο όχι μόνο μ’ ένα ή δύο συγκεκριμένα άτομα, αλλά να περιτριγυρίζεσαι με τα οποία περνάς όμορφα και αισθάνεσαι άνετα κι είσαι ο εαυτός σου. 

•    Οι αληθινές φιλίες είναι αυτές στις οποίες αισθανόμαστε αληθινό δέσιμο και αποδοχή. 

•    Να αποφεύγεις να συγκρίνεις τον εαυτό σου με άλλα άτομα. Δέξου ότι πάντα θα υπάρχει κάποιος ωραιότερος ή ικανότερος από σένα όπως επίσης θα υπάρχει πάντα και κάποιος λιγότερο ωραίος και λιγότερο ικανός από σένα. 

•    Δώσε σημασία στα χαρακτηριστικά και στις ικανότητες σου που σ’ ευχαριστούν και για τα οποία αισθάνεσαι αυτοπεποίθηση. 

•    Καλλιέργησε στο μυαλό σου την ιδέα ότι «κάτι που συμβαίνει σε κάποιον άλλο αφορά τη δική του ζωή και δεν έχει άμεσα σχέση με τη δική σου». 

•    Ότι και να συμβαίνει να αποφεύγεις να εξαρτάσαι ηθικά ή οικονομικά από κάποιο άλλο άτομο. 

•    Αν ένας σύντροφος/φίλος σε κάνει να αισθάνεσαι άσχημα για τον εαυτό σου, σε μειώνει και σε προσβάλλει φανερά ίσως να μην είναι ο καταλληλότερος για σένα σύντροφος. Αντιθέτως ένας σύντροφος που σε εκτιμά για αυτό που είσαι και σ’ αγαπά άνευ όρων θα βοηθήσει και στην αυτοεκτίμησή σου. 

•    Μια καλή άσκηση: Ζήτα από φίλους και συγγενείς σου να σου δώσουν ανατροφοδότηση για το τι εκτιμούν σε ’σένα περισσότερο και κάνε μια λίστα. 

Θα ήταν επίσης βοηθητικό να σκέφτεσαι ότι κανείς δεν έχει την υπεροχή σ’ όλα αλλά όλοι ανεξαιρέτως έχουμε υπεροχή σε κάτι. Δώσε περισσότερη βάση σ’ εκείνα τα χαρακτηριστικά σου που θα σε βοηθήσουν να εκτιμήσεις τον εαυτό σου περισσότερο. Αν θεωρείς ότι το συναίσθημα της ζήλιας σου γίνεται αφόρητο, τότε θα ήταν χρήσιμο να επισκεφθείς κάποιο ειδικό ψυχολόγο/ψυχοθεραπευτή. 

ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΠΙΣΗΣ: Παγκύπριες εξετάσεις: Έτσι θα πετύχεις τους στόχους σου

H Άνθια Χριστοδούλου- Θεοφίλου, είναι Ψυχολόγος, Σύμβουλος και Ψυχοθεραπεύτρια στο Κέντρο Προσωπικής Ανάπτυξης και Αυτογνωσίας “Για την Ιθάκη”.  Ακολουθείστε το facebook page