Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα της γυναίκας, η Στέφανη Γρηγορίου μίλησε αποκλειστικά στο MyLife για την απόφαση που πήρε πριν 11 χρόνια, να ταξιδέψει για πρώτη φορά στην Αφρική, τις εμπειρίες της και το έργο που κάνει εκεί εθελοντικά. Και αυτή η συνέντευξη είναι μια καλή ευκαιρία να πω δημόσια το «Μπράβο ρε Στέφανη».

Στέφανη, θα ήθελα να πάρουμε τη δική σου ιστορία από την αρχή για να γνωρίσουμε καλύτερα τη φιλανθρωπική σου δράση. Πότε βρέθηκες για πρώτη φορά στην Αφρική και πώς γεννήθηκε αρχικά η ιδέα αυτού του ταξιδιού;  

Έντεκα ακριβώς χρόνια πριν, αφού επισκέφθηκα για πρώτη φορά την Αφρική τον Ιανουάριο του 2013. Απίστευτο μου φαίνεται τώρα που το ξανασκέφτομαι...Το «σκουλήκι» μπήκε μέσα μου στις σπουδές, όταν με έναν φίλο λέγαμε πόσο θα μας άρεσε να πάμε ένα εθελοντικό ταξίδι στην Αφρική κάποια στιγμή, ξέρεις κάτι σαν όνειρο που δεν περιμένεις να πραγματοποιηθεί ποτέ. Μέσα σε ένα μήνα σκέψης και αναζήτησης, το όνειρο έγινε πράξη και βρεθήκαμε στη Γκάνα για πρώτη φορά! 

Όσα αντίκρισες την πρώτη φορά που ταξίδεψες ήταν αυτά με τα οποία περίμενες ότι θα έρθεις αντιμέτωπη;  

Είμαι από τους ανθρώπους που δεν θέλω να τα ξέρω όλα από πριν - σίγουρα να είμαι καλά προετοιμασμένη- αλλά να αφήσω και κάτι που θα το ανακαλύψω στο ταξίδι μου. Ειδικά στο πρώτο ταξίδι στην Αφρική, δεν γνώριζα κάποιον που είχε ταξιδέψει εκεί στο παρελθόν, οπότε ότι ήξερα ήταν από αυτά που διάβαζα από το διαδίκτυο. Αρρώστιες, μικρόβια, εμβόλια και τέτοια δηλαδή… Όταν έφτασα εκεί, μου έκαναν εντύπωση τα πάντα! Οι δρόμοι γεμάτοι λακκούβες, τα παράξενα φυτά, αυτά που κουβαλούν στα κεφάλια τους, τα σκισμένα ρούχα τους και τα χαμόγελά τους! Όλα ήταν πολύ διαφο-ρετικά από αυτά που είχα μάθει ή είχα δει ποτέ μου. Αυτό αμέσως με μάγεψε και με ιντρίκαρε να θέλω αμέσως να μάθω περισσότερα για αυτούς. 

Αν μπορούσες να ξεχωρίσεις ένα περιστατικό που σου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση όλα αυτά τα χρόνια που ταξιδεύεις εθελοντικά, ποιο θα ήταν;  

Συνέβησαν διάφορα τόσα χρόνια που μου έκαναν εντύπωση και τα θυμάμαι. Για κάποια έχω μιλήσει πολλές φορές, για το λερωμένο νερό που πίνουν, για τις ξεχωριστές τους κηδείες κλπ. Αυτό όμως που το κρατώ πάντα μέσα στη σκέψη μου από την αρχή είναι η αλλαγή που είδα στα παιδιά μετά το κτίσιμο ενός σχολείου. Η αλλαγή στη συμπεριφορά τους κυρίως! Είναι μια συνεχόμενη υπενθύμιση πως η μόρφωση είναι ίσως το σημαντικότερο αγαθό στο οποίο όλοι-και το τονίζω, όλοι- πρέπει να έχουν πρόσβαση. 

Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζεις κάθε φορά που ταξιδεύεις στην Αφρική; Πώς μετακινείσαι, πού μένεις;  

Μένω συνήθως σε ένα σπίτι που μένουν κι άλλοι εθελοντές από όλο τον κόσμο. Μοιραζόμαστε κουζίνα και μπάνια και αν είσαι “τυχερός’’, παίρνεις το δικό σου δωμάτιο αλλιώς το μοιράζεσαι κι αυτό. Μετακινούμε συνήθως με 2-3 οδηγούς ταξί που γνωρίζω εκεί και εμπιστεύομαι. Οι μετακινήσεις είναι ίσως το δυσκολότερο κομμάτι μιας και διανύουμε μακρινές αποστάσεις καθημερινά για να ολοκληρωθούν τα πρότζεκτ που αναλαμβάνουμε. Τώρα στο κομμάτι των δυσκολιών....Θα το θέσω ως εξής...Τίποτα από αυτά που περιμένεις ότι θα πάει καλά, δε θα πάει καλά. Οι δυσκολίες που προκύ-πτουν και τα απρόοπτα, δεν μπορείς καν να τα φανταστείς από πριν. Η επικοινωνία είναι πολλές φορές κακή, η κουλτούρα διαφορετική και απλά το αίσθημα της υποχρέωσης και της συνέπειας είναι διαφορετικό. Οπότε θεωρώ πως η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίζω κάθε φορά είναι να καταφέρουμε να ολοκληρώσουμε αυτά που έχουμε να κάνουμε γρήγορα και χωρίς να μας ξεγελάσουν. 

Δεν υπήρξαν φορές που φοβήθηκες να ταξιδέψεις μόνη σου κάτω από τέτοιες συνθήκες;  

Σίγουρα, αλλά δεν ήταν η πλειοψηφία. Έχω ανθρώπους εκεί που συνεργάζομαι και μετά από 11 χρόνια, τους γνωρίζω αρκετά καλά ούτως ώστε να νιώθω ασφαλής. Την πρώτη φορά που ταξίδεψα στην Γκάνα, θυμάμαι αποχαιρετούσα την οικογένειά μου, φοβισμένη, διότι υποψιαζόμουν ότι κάτι κακό θα μου συμβεί και πολύ πιθανό να μη γυρίσω ξανά πίσω σπίτι.

Πώς σε υποδέχονται κάθε φορά; 

Με μεγάλη χαρά! Συνήθως τους κάνω έκπληξη και εμφανίζομαι ξαφνικά στο χωριό τους ή στο σχολείο τους και η υποδοχή είναι πάντα πολύ θερμή! Ειδικά τα παιδιά, με αγκαλιάζουν, με κοιτάνε με τα μεγάλα τους εκφραστικά μάτια και απλά λιώνω. Ο δεσμός που αναπτύσσεται μαζί με αυτούς τους ανθρώπους είναι δυνατός ακόμα κι αν δεν τους γνωρίζω χρόνια και αυτό είναι άλλωστε ένας από τους λόγους που επιστρέφω ξανά πίσω. 

Πώς επικοινωνείτε με τον κόσμο εκεί και κυρίως με τα παιδιά;  

Η Γκάνα ήταν παλιά αποικία της Αγγλίας οπότε η επίσημη τους γλώσσα είναι τα αγγλικά και τα διδάσκονται στο σχολείο. Όμως χρησιμοποιούν και αρκετές διαφορετικές διαλέκτους ανάλογα από την περιοχή που ζουν, με κύρια την διάλεκτο Twi. Έχω μάθει τα βασικά και ενθουσιάζονται όταν προσπαθώ να μιλήσω μαζί τους στη γλώσσα τους! Το λατρεύουν και αυτό βοηθάει αμέσως να σπάσουμε τον πάγο και να νιώσουν άνετα. Το χαμόγελο και οι αγκαλιές βέβαια είναι γλώσσα παγκόσμια και με αυτήν επικοινωνούμε άψογα. 

Αυτές τις μέρες επέστρεψες στην Κύπρο από μια ακόμη αποστολή, τι περιελάβανε αυτή τη φορά; 

Τέσσερις καινούργιες γεωτρήσεις σε τέσσερα διαφορετικά χωριά στην περιοχή Ετζούρα, στην Γκάνα. Είναι χωριά απομονωμένα, χωρίς ηλεκτρισμό, σχολεία, γιατρούς και χωρίς πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο νερό. Επισκέφθηκα κάποια από αυτά τα χωριά τον Μάιο του 2023, μίλησα μαζί τους και είδαμε την άμεση ανάγκη για πόσιμο νερό -έπιναν νερό από τις λακκούβες του δρόμου-και έτσι πήγα-με πίσω για να τα ολοκληρώσουμε! Επίσης κτίσαμε καινούργιες αίθουσες στο χωριό Kyereban για να ολοκληρωθεί το δημοτικό σχολείο μιας και έχει μόνο μέχρι την 3η δημοτικού. Τέλος περιελάβανε να φτιάξουμε θρανία, να δωρίσουμε πίνακες, να επιδιορθώσουμε χαλασμένες γεωτρήσεις και άλλα. 

Με ποια συναισθήματα φεύγεις κάθε φορά;  

Τα συναισθήματα που νιώθω είναι δυο κυρίως. Ικανοποίηση και στεναχώρια. Ικανοποίηση που κα-ταφέρνουμε να ολοκληρώνουμε κάθε φορά τα έργα που αναλαμβάνουμε. Ευγνωμοσύνη γιατί βλέπω με τα μάτια μου την άμεση αλλαγή στις ζωές αυτών των βασανισμένων ανθρώπων και στεναχώρια γιατί φεύγω....Μπορεί να αντιμετωπίζω δυσκολίες κάθε φορά αλλά νιώθω ότι φεύγω και αφήνω ένα κομμάτι μου πίσω. Αν μπορούσα θα έμενα σίγουρα περισσότερο εκεί! 

Αν κάποιος θέλει να ταξιδέψει και να βοηθήσει τι πρέπει να κάνει; Είναι εύκολη διαδικασία; 

Η διαδικασία δεν είναι δύσκολη. Χρειάζονται να γίνουν κάποια εμβόλια όπως για παράδειγμα του κίτρινου πυρετού που θα ζητηθεί σίγουρα το πιστοποιητικό εμβολιασμού με το που μπαίνεις στη χώρα. Καλή και σωστή προετοιμασία, καλή διάθεση και φεύγεις! Θεωρώ ότι είναι ασφαλέστερο να ταξιδέψεις με ένα οργανισμό ή με κάποιον που έχει ξαναπάει. 

Τι κέρδισε η Στέφανη σαν άνθρωπος μετά απ’ αυτά τα ταξίδια και πόσο άλλαξε ο τρόπος σκέψης της; 

Θεωρώ ότι έχω αλλάξει πάρα πολύ μετά από αυτά μου τα ταξίδια...Ο τρόπος σκέψης μου, τα συναι-σθήματα μου, η προσωπικότητα μου. Έγινα πολύ πιο θετικός άνθρωπος, πιο αληθινή - δεν αντέχω τους δήθεν και τους υπερόπτες αλλά το πιο σημαντικό, εκτιμώ αυτά που έχω! Εκτιμώ τα καθημερινά, τα απλά, τα αυτονόητα, κάτι που δυσκολευόμουν πολύ να κάνω στο παρελθόν!