Πόσο καιρό να θηλάσω;

Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας συνιστά αποκλειστικό θηλασμό για τους πρώτους έξι μήνες ζωής και συνέχιση του θηλασμού, μετά από την εισαγωγή των κατάλληλων συμπληρωματικών τροφών, για δύο χρόνια ή για όσο καιρό επιθυμούν η μητέρα και το παιδί. 

Αυτό μπορεί να φαντάζει αδύνατο. Προπαντός, αν έχεις να επιστρέψεις πίσω στη δουλειά μετά την άδεια μητρότητας. Κι όμως! Πολλές μανούλες τα έχουν καταφέρει, κερδίζοντας αυτοπεποίθηση, πληρότητα και την αίσθηση του επιτεύγματος ότι προσφέρουν το καλύτερο στο παιδί τους.

Να ξέρεις ότι κάθε μέρα που περνά με θηλασμό, μετρά θετικά για την υγεία του παιδιού σου, αλλά και τη δική σου. Τα οφέλη του θηλασμού είναι δοσοεξαρτώμενα. Όσο πιο πολύ θηλάζεις, τόσο περισσότερα τα τωρινά, αλλά και τα μακροχρόνια οφέλη.

Ποιές οι διαφορές της φόρμουλας από το μητρικό γάλα;

Το μητρικό γάλα είναι μία ζωντανή τροφή. Έρευνες συνεχώς βελτιώνουν τη φόρμουλα, που παραμένει όμως ένα διατροφικά επαρκές υποκατάστατο του μητρικού γάλακτος. Αυτό καθαυτό το μητρικό γάλα περιέχει ζωντανά συστατικά, που δεν μπορούν να αντιγραφούν. Η φόρμουλα, δηλαδή το τροποποιημένο γάλα αγελάδας, περιέχει:βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, υδατάνθρακες, πρωτεΐνη, λίπος και νερό. Το μητρικό γάλα περιέχει επιπλέον:1) Παράγοντες μεταφοράς, που βοηθούν στην απορρόφηση. 2) Αυξητικούς παράγοντες, που βοηθούν στην ανάπτυξη και εξέλιξη του εντέρου του μωρού. 3) Ένζυμα, που βοηθούν στην πέψη και καταστρέφουν βακτηρίδια.4) Αντιφλεγμονώδη μόρια, που ελαττώνουν τη φλεγμονή στο έντερο του μωρού. 5) Ολιγοσακχαρίτες, που παρεμποδίζουν τα βακτηρίδια να κολλήσουν στο τοίχωμα του εντέρου. 6) Παράγοντα bifidus, που δημιουργεί ένα όξινο pH στο έντερο, αποθαρρύνοντας τη βακτηριακή ανάπτυξη. 7) Ορμόνες, που στηρίζουν το ανώριμο ενδοκρινικό σύστημα του μωρού. 8) Αντισώματα, που παρέχουν προστασία έναντι των λοιμώξεων από το παρελθόν της μητέρας και από το άμεσο περιβάλλον του μωρού. 9) Θραύσματα ιών, που ενεργοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα του μωρού. 10) Λευκά αιμοσφαίρια, που καταστρέφουν βακτηρίδια. 11) Νουκλεοτίδια, που βοηθούν στην επισκευή των κυττάρων.

Ο θηλασμός είναι τέχνη, την οποία πρέπει να μάθει η μητέρα και το βρέφος.

Γι’ αυτό κι εγώ, θα προσπαθήσω να δώσω μερικές συμβουλές, που θα σε βοηθήσουν να θηλάσεις αποκλειστικά, όσο το δυνατόν περισσότερο.

Νέες μανούλες, μόλις γεννηθεί το μωρό σας, κρατήστε το γυμνό πάνω στο στήθος σας. Αυτό λέγεται επαφή «δέρμα-με-δέρμα». Είναι πολύ σημαντικό, γιατί το μωρό σας θα καλμάρει, θα ζεσταθεί και η αναπνοή του θα σταθεροποιηθεί. Αυτά τα πρώτα λεπτά της ζωής θα λιγοστεύσουν το στρες του τοκετού, το μωρό σας θα νιώσει ασφάλεια και θα αναπτυχθούν τα ένστικτα και τα πρωτόγονα αντανακλαστικά του. Θα σας μυρίσει –αυτή η γνώριμη μυρωδιά της μάνας του– θα σας ακούσει –αυτή η γνώριμή του φωνή– και θα δει για πρώτη φορά το πρόσωπό σας. Αλλά, πάνω από όλα, θα θηλάσει. Αβίαστα και με τον σωστό τρόπο. Γι’ αυτό, αυτή η πρώτη ώρα της ζωής είναι ευλογημένη!

Η επαφή «δέρμα-με-δέρμα» μπορεί να επαναλαμβάνεται όσες φορές εσύ επιθυμείς, γιατί σε βοηθά να παράγεις γάλα, διεγείροντας τις ορμόνες σου, ιδιαίτερα την οξυτοκίνη, και σε συνδέει συναισθηματικά με το παιδί σου.

Κατά την παραμονή σου στο μαιευτήριο, κράτησε το μωρό μαζί σου στο δωμάτιο. Έτσι, θα μάθεις να αναγνωρίζεις τα πρώιμα σημάδια πείνας και γενικά θα εξοικειωθείς με το μωρό σου, και δεν θα πάρεις σπίτι έναν άγνωστο. Μην ανησυχείς ότι θα είναι εκτεθειμένο στις πολλές επισκέψεις.

Πώς να θηλάσεις: Υπάρχουν πολλές θέσεις θηλασμού. Εσύ θα βρεις ποια σε βολεύει καλύτερα. Να θυμάσαι ότι πρέπει να κάθεσαι αναπαυτικά όταν θηλάζεις, να νιώθεις άνετα κι ότι κανένα μέρος του σώματός σου δεν πρέπει να υποφέρει. Κράτησε το μωρό σου κοντά, στηρίζοντας τον αυχένα, τους ώμους και την πλάτη του. Βεβαιώσου ότι το κεφάλι του βρίσκεται στην ίδια ευθεία με το σώμα του, για να μπορεί να καταπίνει εύκολα. Φέρε το μωρό προς το στήθος σου και όχι το στήθος σου στο μωρό. Το μωρό αγγίζει πρώτα το πηγούνι του και βουλιάζει μέσα στον μαστό σου, καθώς η θηλή σου δείχνει τη μύτη του μωρού και ανοίγει διάπλατα το στόμα του με τη γλώσσα προς τα κάτω, για να βάλει μέσα ένα μεγάλο μέρος από τη θηλαία άλω και τέλος τη θηλή. Έτσι, γεμίζει όλο το στόμα του με το στήθος σου και τα μάγουλά του είναι φουσκωμένα. Όταν η σύλληψη του μαστού (latch-on) είναι σωστή, τότε ο θηλασμός είναι ανώδυνος και οι θηλές δεν πληγώνονται. Επίσης, σου δίνεται το σωστό ερέθισμα για να παράξεις γάλα.  

Πότε τρώει το μωρό: Το μωρό είναι αυτό που καθοδηγεί τον θηλασμό, θηλάζει ελεύθερα και απεριόριστα όποτε θέλει και για όση ώρα θέλει. Έτσι, από μόνο του ρυθμίζει την ποσότητα που θα πάρει, ανάλογα με τις ανάγκες του. Ταυτόχρονα, εξασφαλίζει την προσφορά γάλακτος (όσο πιο συχνά θηλάζεις στις αρχές, τόσο πιο πολύ γάλα θα παράγεται για τους επόμενους μήνες) και αποφεύγεται η υπερφόρτωση των μαστών. Είναι όμως αποδεκτό ότι αν νιώθεις τα στήθη σου πολύ γεμάτα, τότε μπορείς να ξυπνήσεις το μωρό σου για να θηλάσει. Πρέπει να αντιληφθείς ότι ο θηλασμός της νύκτας είναι σημαντικός για την παραγωγή του γάλακτος. Να ξέρεις ότι τα μικρά βρέφη δεν είναι ικανά να μπουν σε ρουτίνα φαγητού.

Κράτησε το μωρό σου κοντά  σου: Έτσι μαθαίνεις να αναγνωρίζεις τα σημάδια της πείνας του και αυξάνεις τις δεξιότητές σου να φροντίσεις το μωρό σου.Το μωρό θηλάζει καλύτερα την ώρα της ήρεμης εγρήγορσης (όταν ξυπνά) και όχι όταν κλαίει από πείνα. Για τους πρώτους 6 μήνες, τουλάχιστον, κράτησε το μωρό σου στο ίδιο δωμάτιο μαζί σου. Απέφυγε να χρησιμοποιήσεις πιπίλα, μπιμπερό ή άλλη πλαστική θηλή, μέχρι να εγκατασταθεί πλήρως ο θηλασμός. Διαφορετικά θηλάζει το βρέφος από το στήθος και διαφορετικά από το μπιμπερό, έτσι τις πρώτες 3-4 εβδομάδες υπάρχει ο κίνδυνος να αναπτύξει σύγχυση θηλών.

Σε κάθε γεύμα, το μωρό σου θηλάζει από τον ένα μαστό, όσο χρονικό διάστημα αυτό θέλει, μέχρι να τον αδειάσει. Ποτέ δεν το διακόπτειις για να πάρει τον άλλο μαστό. Αν δείχνει ότι δεν έχει χορτάσει, τότε μόνο πρόσφερε του και τον άλλο μαστό. Στο επόμενο γεύμα, ξεκίνησε από τον άλλο μαστό.

Στην αρχή του θηλασμού, το γάλα είναι πιο υδαρές και πλούσιο σε λακτόζη για να ξεδιψά το μωρό, ενώ προς το τέλος του θηλασμού γίνεται πιο παχύρρευστο και πλούσιο σε λιπαρά. Για να χορτάσει το μωρό, είναι σημαντικό να αδειάσει το στήθος και να πάρει το λίπος που βρίσκεται στο τέλος. Εξάλλου, αυτό είναι σημαντικό για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και της όρασής του. 

Πόσο συχνά θηλάζει το μωρό  σου; Στην αρχή, το βρέφος θηλάζει πολύ συχνά, 8-12 φορές το εικοσιτετράωρο, και αυτό είναι φυσιολογικό. Άλλωστε, στη μήτρα τρεφόταν 24 ώρες το εικοσιτετράωρο. Όσο περνούν οι ημέρες μεγαλώνει και το στομαχάκι του, παράγεις κι εσύ περισσότερο γάλα και τα γεύματα αραιώνουν, με μεγαλύτερα διαλείμματα ύπνου.

Πώς γνωρίζεις ότι το μωρό σου τρέφεται ικανοποιητικά; Το μωρό σου πρέπει να είναι υγιές και να βάζει βάρος μετά από τις πρώτες δύο εβδομάδες. Μετά από την πέμπτη μέρα ζωής, πρέπει να έχει 5-6 πάνες βρεγμένες με ούρα και τουλάχιστον 2 με κόπρανα, τα οποία είναι συνήθως κίτρινα και μαλακά ή ακόμη και υδαρή. 

Οι μαστοί και οι θηλές σου δεν πρέπει να πονούν. Το μωρό σου πρέπει να είναι ικανοποιημένο μετά από τα περισσότερα γεύματα και να αφήνει μόνο του τον μαστό.

Ο θηλασμός δεν είναι μόνο τροφή, αλλά και ανατροφή. Ο θηλασμός δένει με ισχυρούς συναισθηματικούς δεσμούς όλη την οικογένεια. Με τον θηλασμό σφυρηλατείς στο παιδί σου έναν σωστό και ανεξάρτητο χαρακτήρα, με ενσυναίσθηση και αγάπη για τον κόσμο γύρω του.