Aπό τα σοκάκια της βρετανικής εργατικής τάξης όπου μεγάλωσε, εξελίχθηκε σε έναν από τους πιο επιδραστικούς και προκλητικούς για το όραμά του σχεδιαστές της βρετανικής μόδας. Οκτώ χρόνια μετά τον τραγικό «επίλογο» που θέλησε να «γράψει» στη ζωή του, εξακολουθεί να εμπνέει και να ενδιαφέρει, όσοι λίγοι.
«Τα άγρια και συνάμα ευαίσθητα σχέδια του, δημιούργησαν μια εντελώς νέα συναισθηματική και φυσική “γλώσσα”. Ενώ απεικόνιζε την πραγματικότητα σε όλο της το σκοτάδι, καθώς και το φως, ήταν επίσης το απόλυτο αγκάθι στο κατεστημένο της μόδας. Το σαμποτάριζε». Αυτή η περιγραφή, συνοψίζει πιστά όλο το όραμα, αλλά και την πολύτιμη παρακαταθήκη του Μcqueen.
Το «κακό παιδί της μόδας», όπως τον αποκαλούσαν συχνά, αδιαφορούσε σχεδόν επιδεικτικά για το κομψό Παρίσι και τη λαμπερή υψηλή κοινωνία του. Ήταν ένας καθαρά punk επαναστάτης, που εμπνεόταν από τη ζωή του δρόμου, τη μη προνομιούχα κοινωνία, τη σεξουαλική διαφορετικότητα. Ουσιαστικά, εμπνεόταν μέσα από την ίδια του τη ζωή. Έβγαζε στα σχέδια του, τα δικά του βιώματα. Και μετά, τα «σέρβιρε» στο κοινό, μαζί με την αστείρευτη ενέργειά του, καθηλώνοντας το. Ήταν τρομακτικά ειλικρινής. Και ο κόσμος της μόδας, δεν ήταν μαθημένος μέχρι τότε στην ωμή ειλικρίνεια.
Ο Μcqueen δεν ωραιοποιούσε τίποτα. Ούτε καν τη δική του ζωή. Γι΄αυτό και κάποια στιγμή, δεν άντεξε και λύγισε. Ο θάνατος της μούσας του, Isabella Blow και της μητέρας του, τον κλόνισαν. Συντάραξαν συθέμελα την ίδια του την ύπαρξη. Ήταν, άλλωστε, ένας βαθιά συναισθηματικός άνθρωπος, με άσχημα βιώματα. Στην τρυφερή ηλικία των 9 ετών, βιάστηκε από τον σύζυγο της μεγάλης του αδερφής. Ένα μυστικό που κρατούσε βαθιά φυλαγμένο, μέχρι που αποκάλυψε την αλήθεια στην αδελφή του, μετά τον θάνατο του συζύγου της και βιαστή του.
Ο Μcqueen ουδέποτε ακολούθησε τις νόρμες. Όσο και αν καταπιέστηκε να κρατήσει ένα τέτοιο μυστικό -με τραγικές επιπτώσεις στην ψυχική του υγεία- δεν ήταν διατεθειμένος να κάνει κάτι αντίστοιχο στην προσωπική του ζωή. Το 2000, προτού νομιμοποιηθεί στη Μεγάλη Βρετανία το σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών, παντρεύτηκε σε μια άτυπη τελετή στην Ίμπιζα τον τότε σύντροφό του George Forsyth. Στο πλευρό του, βρισκόταν η πιστή του φίλη Kate Moss, κάτι που αργότερα εκείνος δεν ξέχασε, δείχνοντας δημόσια τη συμπαράστασή του όταν ξέσπασε το σκάνδαλο με την κοκαϊνη. Στο party του γάμου του, καταναλώθηκαν σαμπάνιες αξίας 30.000 ευρώ. Κάτι που ίσως μετάνιωσε αργότερα, καθώς 6 ώρες μετά την τελετή, εξαιτίας της κατάχρησης αλκοόλ σε συνδυασμό με τη χρήση ναρκωτικών ουσιών, μάλωσε άγρια με τον σύντροφό του, σε σημείο που του έσπασε ένα μπουκάλι στο κεφάλι. Από εκείνη τη μέρα, οι καυγάδες τους ήταν καθημερινό φαινόμενο, με τους απελπισμένους γείτονες να καλούν συχνά την αστυνομία για να επαναφέρει στην τάξη τον εκτός ελέγχου McQueen, ο οποίος συνήθως χτυπούσε τον σύντροφό του μέχρι να λιποθυμήσει. Ήταν προφανές πως είχε χάσει κάθε αυτοέλεγχο. Καθημερινά έδινε 900 ευρώ για να αγοράσει ναρκωτικά, γιατί θεωρούσε πως ήταν η μόνη διέξοδος του να ξεφύγει από την πραγματικότητα.
Παρά, όμως, το χάος που επικρατούσε στην προσωπική του ζωή, το χάος που επικρατούσε στα σχέδια του, τον έφερε στην κορυφή. Μπορεί τα ρούχα του να χαρακτηρίζονταν από θεατρικότητα, αλλά σε καμία περίπτωση η δουλειά του δεν ήταν επιφανειακή και χωρίς ουσία. Αντιθέτως, ήταν πρωτοπόρος σε ό,τι και αν έκανε. Μάλιστα, αφοπλιστικά δήλωνε πως μπορούσε να σχεδιάσει μια κολεξιόν μέσα σε μια μέρα. «Και πάντα, καταλήγω να το κάνω, επειδή έχω ένα σωρό Ιταλούς πάνω από το κεφάλι μου να φωνάζουν ότι έχω αργήσει. Είμαι τρελός στο μπροστινό μέρος του μυαλού μου, αλλά έχω τις μπίζνες στο πίσω μέρος του».
Για εκείνον, η μόδα ήταν μια διέξοδος να διερευνήσει τα όρια μεταξύ ζωής και θανάτου, μεταξύ ανθρώπου και μηχανής. Πάντα, ήθελε να φτάνει στα άκρα. Κάτι που ήταν εμφανές σε όλα τα σχέδια του, καθώς απολάμβανε να «σπρώχνει τα όρια» της μόδας. Σε κάθε show του, «υμνούσε» το περιθωριοποιημένο Λονδίνο, με έντονα τα γοτθικά βικτωριανά στοιχεία. «Δεν θέλω να κάνω πάρτι κοκτέιλ, προτιμώ να φεύγουν οι άνθρωποι από τα show μου και να ξερνάνε», ήταν μια από τις χαρακτηριστικές δηλώσεις, που αποτύπωνε τον τρόπο σκέψης του.
Το προκλητικό στιλ του, ήταν αυτό που του έφερε φήμη και δόξα. Από το πρώτο show που πραγματοποίησε στη Νέα Υόρκη, έγινε talk of town. Δικαίως, επηρέασε και καθόρισε τη mainstream μόδα τη δεκαετία του 90’ και στις αρχές του 2000. Τα μαντήλια του με τις νεκροκεφαλές αγαπήθηκαν και φοριούνται μέχρι σήμερα από τους απανταχού fashionistas και θαυμαστές της δουλειάς του, ανάμεσά τους η Nicole Richie και ο Johnny Depp. Εκείνο που ουσιαστικά ήταν το ζητούμενο του ήταν να δίνει δύναμη στις γυναίκες, αφού όπως έλεγε, ήθελε οι άνθρωποι να φοβούνται εκείνες που έντυνε.
Μεγάλη θαυμάστρια του υπήρξε και η Britney Spears, η οποία τη δεκαετία του 90’ εμφανιζόταν με χαμηλοκάβαλα jeans. Μια τάση που έμεινε γνωστή ως «elongate the body», η οποία αποκάλυπτε σχεδόν τον πισινό όποιου την υιοθετούσε, με τον McQueen να την υπερασπίζεται, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Πρόκειται για το πιο ερωτικό σημείο κάθε σώματος, ανδρικού και γυναικείου». Άλλωστε, για τον McQueen η μόδα ήταν ένας τρόπος διαφυγής και όχι μια μορφή φυλακής. Μόνο που τα δεσμά της δικής του φυλακής ήταν πιο ισχυρά και δεν μπόρεσε η μόδα να σώσει την τόσο βασανισμένη ψυχή του...
