Τι είναι τα λεγόμενα "κενά παιδιά" και πώς τα αντιμετωπίζεις;
Τα τελευταία 15 χρόνια, οι στατιστικές σε σχέση με την ψυχική υγεία των παιδιών μας είναι ολοένα και πιο ανησυχητικές. Σύμφωνα με αυτές, 1 στα 5 παιδιά αντιμετωπίζει προβλήματα ψυχικής υγείας, παρατηρήθηκε αύξηση του συνδρόμου Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (Δ.Ε.Π.Υ) κατά
43%, αύξηση εφηβικής κατάθλιψης κατά 37% και αύξηση στον αριθμό των παιδικών αυτοκτονιών (μεταξύ 10 και 14 ετών) κατά 200%.
Το μεγάλο ερώτημα είναι ένα: Τι λάθος κάνουμε ως γονείς;
Αν το σκεφτείς, η απάντηση είναι ξεκάθαρη, μπροστά σου: Τα σημερινά παιδιά βρίσκονται σε υπερδιέγερση και είναι γεμάτα υλικά δώρα, αλλά στερούνται των βασικών για μια υγιή παιδική ηλικία, όπως:
• συναισθηματικά διαθέσιμους γονείς
• ξεκάθαρα θεσμοθετημένα όρια
• υπευθυνότητα
• ισορροπημένη διατροφή και επαρκή ύπνο
• κίνηση εν γένει και ειδικά στην ύπαιθρο
• δημιουργικό παιχνίδι, κοινωνική αλληλεπίδραση, ευκαιρίες για μη-καθοδηγούμενο παιχνίδι και «ευκαιρίες» για να…βαριούνται
Διάβασε: Μάνα είναι μόνο μία: Το απόλυτο κλισέ κι η μεγαλύτερη αλήθεια
Αντιθέτως, τα τελευταία χρόνια τα παιδιά χόρτασαν από:
• γονείς με την προσοχή τους αποσπασμένη από την ψηφιακή τεχνολογία
• γονείς επιεικείς και επιτρεπτικούς, που αφήνουν τα παιδιά τους «να κυβερνούν τον κόσμο» και να είναι εκείνα που βάζουν τους κανόνες
• μια αίσθηση δικαιωμάτων, του να τα αξίζουν όλα χωρίς να τα κερδίζουν ή να γίνονται υπεύθυνα μόλις το αποκτούν
• ακατάλληλος ύπνος και μη ισορροπημένη διατροφή
• καθιστικός τρόπος ζωής
• ατελείωτη διέγερση, τεχνολογικές νταντάδες, άμεση επιβράβευση κι απουσία «βαρετών στιγμών»
Ποτέ δεν είναι αργά όμως. Τι μπορείς να κάνεις αν θες τα παιδιά σου να είναι υγιή και ευτυχισμένα;
• Βάλε όρια και να θυμάσαι ότι εσύ είσαι ο καπετάνιος του καραβιού.
• Πρόσφερε στα παιδιά έναν ισορροπημένο τρόπο ζωής, γεμάτο από αυτό που τα παιδιά ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ, όχι από αυτό που ΘΕΛΟΥΝ. Μη φοβάσαι να πεις «όχι».
• Δώσε τους θρεπτική τροφή και περιόρισε την τροφή-σκουπίδι.
• Να περνάς τουλάχιστον μια ώρα ημερησίως στον καθαρό αέρα με δραστηριότητες όπως: ποδήλατο, περπάτημα, ψάρεμα, παρατήρηση πουλιών/εντόμων.
• Απολαύστε καθημερινά ένα οικογενειακό βραδινό, χωρίς έξυπνα τηλέφωνα ή τεχνολογία, που θα αποσπά την προσοχή.
• Παίξτε επιτραπέζια παιχνίδια με όλη την οικογένεια, ή αν τα παιδιά είναι πολύ μικρά για επιτραπέζια, αφέσου να παρασυρθείς από τα ενδιαφέροντά τους κι επέτρεψε να είναι εκείνα που θα καθοδηγούν το παιχνίδι
• Έμπλεξε τα παιδιά σου σε κάποιες από τις δραστηριότητες ή τα καθήκοντα του σπιτιού σύμφωνα με την ηλικία τους (να διπλώνουν τα ρούχα, να τακτοποιούν τα παιχνίδια τους, να απλώνουν τα ρούχα, να ξεπακετάρουν τα φαγητά, να στρώνουν το τραπέζι, να ταΐζουν τον σκύλο κλπ.).
• Καθιέρωσε μια συνεπή ρουτίνα ως προς την ώρα ύπνου, για να βεβαιωθείς ότι το παιδί σου κοιμάται όσο χρειάζεται.
• Δίδαξε υπευθυνότητα κι ανεξαρτησία. Μην τα προστατεύεις υπερβολικά έναντι κάθε απογοήτευσης ή λάθους. Τα να κάνουν λάθη θα τους βοηθήσει να αναπτύξουν ανθεκτικότητα και να μάθουν να υπερνικούν τις προκλήσεις της ζωής.
• Μη φτιάχνεις την τσάντα τού παιδιού σου, μην τους την κουβαλάς, μην τους πηγαίνεις την εργασία που ξέχασαν, μην τους ξεφλουδίζεις την μπανάνα ή το πορτοκάλι, αν μπορούν να το κάνουν μόνα τους (4-5 ετών).
• Μάθε τους να περιμένουν.
• Δώσε τους ευκαιρίες για «πλήξη», μιας και η πλήξη είναι η στιγμή όπου ξυπνά η δημιουργικότητα. Μην αισθάνεσαι υπεύθυνος να διασκεδάζουν τα παιδιά όλη την ώρα.
• Μη χρησιμοποιείς την τεχνολογία σαν αντίδοτο για τη βαρεμάρα, ούτε να τους την προσφέρεις στην πρώτη ευκαιρία απραξίας.
• Απόφυγε τη χρήση τής τεχνολογίας στο τραπέζι, στο αυτοκίνητο, στα εστιατόρια, στα εμπορικά κέντρα. Χρησιμοποιείστε αυτές τις στιγμές ως ευκαιρίες κοινωνικοποίησης, εκπαιδεύοντας έτσι τον εγκέφαλό τους να ξέρει να λειτουργεί όταν βρίσκονται σε κατάσταση: «πλήξης».
• Να είσαι συναισθηματικά διαθέσιμη ούτως ώστε να «συνδέεσαι» με το παιδί σου και να του διδάσκεις αυτορρύθμιση και κοινωνικές δεξιότητες.
• Τα βράδια απενεργοποιείστε τα τηλέφωνα, όταν τα παιδιά πρέπει να πάνε για ύπνο, ούτως ώστε να αποφύγετε την ψηφιακή απόσπαση προσοχής.
• Γίνε ένας συναισθηματικός ρυθμιστής ή προπονητής των παιδιών σου. Δίδαξε τους να αναγνωρίζουν και να διαχειρίζονται την απογοήτευση ή την οργή τους.
• Μάθε τους να χαιρετούν, να αλλάζουν ρόλους, να μοιράζονται χωρίς να μένουν με άδεια χέρια, να λένε «ευχαριστώ» και «παρακαλώ», να παραδέχονται τα λάθη τους και να ζητούν συγγνώμη (μην τους το επιβάλεις), και να είσαι το πρότυπο όλων αυτών των αξιών που θελεις να μεταδώσεις.
• Συνδέσου συναισθηματικά: χαμογελάτε, αγκαλιάστε, φιλήστε, γαργαλήστε, διαβάστε, χορέψτε, παίξτε ή μπουσουλήστε μαζί τους.
Διάβασε: Δώσε το καλό παράδειγμα στο παιδί σου όσον αφορά τη χρήση της τεχνολογίας