Μήπως κοιτάς τα “λάθη” του διπλανού, γιατί αποφεύγεις τα δικά σου;

Μήπως κοιτάς τα “λάθη” του διπλανού, γιατί αποφεύγεις τα δικά σου;

Η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια Άνθια Χριστοδούλου Θεοφίλου σού εξηγεί τον λόγο που συμβαίνει αυτό και πώς να δεις τα λάθη σου ως ευκαιρία

Επιμέλεια:

MyLife Team

06/12/2021

Ο εγκέφαλός μας είναι καλωδιωμένος έτσι ώστε να κάνει τα πράγματα με τον εύκολο τρόπο. Είναι πάντα εύκολο να κατηγορήσουμε κάποιον άλλον για κάτι παρά να αναλάβουμε την ευθύνη των πράξεων μας. Το να εντοπίσουμε ή να παραδεχθούμε τα δικά μας λάθη σημαίνει παράλληλα να αντιληφθούμε ότι έχουμε ελαττώματα. Ορισμένοι από εμάς μπορεί να είμαστε ιδιαίτερα εύθραυστοι εξαιτίας τραυματικών καταστάσεων του παρελθόντος. Το να ανακαλύψουμε τα ελαττώματα μας ίσως μας οδηγήσει σε αρνητικά συμπεράσματα ή στο να φτιάχνουμε καταστροφικά σενάρια στο μυαλό μας, να ανησυχούμε δηλαδή ότι οι άλλοι θα ανακαλύψουν ότι υστερούμε σε δεξιότητες και γνώσεις, ότι δεν είμαστε αρκετά καλοί ή ακόμη ότι δεν αξίζουμε. Εξαιτίας των λανθασμένων αντιλήψεων που έχουν δημιουργηθεί από τον τρόπο με τον οποίο μεγαλώσαμε μπορεί να υποθέτουμε δηλαδή ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ των λαθών μας και της σημασίας μας, με αποτέλεσμα να μην θέλουμε να αναλάβουμε το ρίσκο της απόρριψης και να παραδεχτούμε ένα λάθος μας.

Γράφει η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια και συγγραφέας Άνθια Χριστοδούλου Θεοφίλου

ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΠΙΣΗΣ: Μήπως τα κατάλοιπα του lockdown τώρα τα βλέπουμε;

Έπειτα το να κατηγορούμε τους άλλους λειτουργεί ως ασυνείδητος αμυντικός μηχανισμός που μας βοηθά να διατηρήσουμε την αίσθηση της αυτοεκτίμησής μας καθώς όταν διαρκώς επιρρίπτουμε ευθύνες στους άλλους μοιάζει σαν να ξεπλένουμε τις δικές μας αμαρτίες και με ένα τρόπο μαγικό τις μεταφέρουμε στους άλλους, κρατώντας μας ασφαλείς. Πέρα από αυτό το να επιρρίπτουμε ευθύνες στους άλλους αυτομάτως τους κάνει στο μυαλό μας υπεύθυνους για τυχόν δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε. Επίσης κάτι τέτοιο τροφοδοτεί το εγώ μας καθώς μας βοηθά να έχουμε τον απόλυτο έλεγχο.

Οι επιπτώσεις της άρνησης των λαθών μας

Δυστυχώς αυτές οι δυσλειτουργικές ψυχολογικές άμυνες μπορεί να σαμποτάρουν όχι μόνο την προσωπική μας εξέλιξη αλλά και τις σχέσεις μας με τους άλλους επειδή συνεχίζουμε να διατηρούμε μια στάση άγνοιας σε ό,τι αφορά την αληθινή οπτική μιας κατάστασης κι ενισχύουμε την εσφαλμένη εντύπωση ότι αυτό συμβαίνει εξαιτίας του λάθους κάποιου άλλου. Ίσως δεν είναι τόσο μεγάλο πρόβλημα το να εντοπίζουμε τα λάθη των άλλων, αλλά μπορεί να είναι ιδιαίτερα επιζήμιο το γεγονός ότι το μόνο που βλέπουμε στους άλλους είναι τα λάθη τους, το να είμαστε δηλαδή ψυχολογικά τυφλοί στα «καλά» των άλλων.

Τα λάθη ως ευκαιρία μάθησης

Μπορείς αντί να αποφεύγεις να δεις τα δικά σου λάθη, να έχεις την τόλμη να διδάσκεσαι και να βελτιώνεσαι μέσα από αυτά. Κανείς δεν είναι αλάνθαστος. Για αυτό και τα μαθήματα ζωής θα συνεχίσουν να επαναλαμβάνονται μέχρι να μάθουμε από αυτά ώστε να μην τα επαναλάβουμε στο μέλλον. Εξάλλου, το να μεγεθύνεις ή και να μετράς τα λάθη των άλλων δεν σε κάνει καλύτερο. Έπειτα, γιατί να μαθαίνεις μόνο από τα λάθη σου όταν μπορείς να μάθεις και από τα λάθη των άλλων; Ορισμένα λάθη θα μπορούσαν να αποφευχθούν, εάν οι άνθρωποι μπορούσαμε να μάθουμε από τα λάθη των συνανθρώπων μας. Όπως είπε η Eleanor Roosevelt, «Να μαθαίνεις από τα λάθη των άλλων. Δεν μπορείς να ζήσεις τόσο πολύ ώστε να τα κάνεις όλα μόνος σου».

Επιπλέον, σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη δύο ερευνητών στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ στην Αγγλία, μαθαίνουμε από τα λάθη μας, αλλά αποδεικνύεται ότι θα μπορούσαμε να μάθουμε περισσότερα από τα λάθη των άλλων. Προσπάθησε λοιπόν να μάθεις από τους άλλους. Υπάρχουν πάρα πολλά βιβλία και podcast που συζητούν το πώς και γιατί συμβαίνουν οι αποτυχίες. Πάρε λοιπόν πολύτιμα μαθήματα από τα λάθη των άλλων και από τα δικά σου. Αντιμετώπισε κάθε εμπειρία ως μια ευκαιρία μάθησης κατά την οποία τα λάθη γίνονται ανεκτά, η ανατροφοδότηση είναι ευπρόσδεκτη και οι αποτυχίες αντιμετωπίζονται ως μαθήματα ζωής και όχι ως εμπόδια. Κράτησε στο μυαλό ότι όλοι ανεξαιρέτως είμαστε δραματικά ατελής, είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης μας. Τέλος, εάν έχεις την τάση να απασχολείσαι έντονα από τα λάθη των άλλων σε σημείο ενοχλητικό τότε ίσως θα ήταν καλύτερα να το συζητήσεις με κάποιο ειδικό, ψυχολόγο ή ψυχοθεραπευτή.