ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΠΙΣΗΣ: Γιατί έγιναν τόσο δύσκολες οι ερωτικές σχέσεις;

Το MyLife.com.cy επικοινώνησε με την ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια Άνθια Χριστοδούλου Θεοφίλου, η οποία μας εξήγησε τι κρύβεται πίσω από την επιλογή της αποκριάτικης σου στολής. 

Γιατί κάποιοι άνθρωποι λατρεύουν τις μεταμφιέσεις των αποκριών και κάποιοι άλλοι δεν βάζουν ούτε ένα καπέλο σε κάποιο καρναβαλίστικο χορό;

Αρχικά θα απαντήσω σύμφωνα με την θεωρία της συναλλακτικής ανάλυσης του Eric Berne σε ό,τι αφορά την ανθρώπινη συμπεριφορά και μετά θα κάνω αναφορά στην έννοια του «Εσωτερικού Κριτή», γιατί θεωρώ πως και τα δύο μπορούν ίσως να δώσουν μερικές από τις πιο ακριβείς απαντήσεις στην ερώτηση σας. Σύμφωνα λοιπόν με τον Eric Berne, το «εγώ» δηλαδή ο εαυτός, χωρίζεται σε τρεις διαφορετικές καταστάσεις: τον «γονέα», τον «ενήλικα» και το «παιδί». Όλοι διατηρούμε μέσα μας έναν εσωτερικό γονέα (ο γονέας που κουβαλάμε μέσα μας σύμφωνα με τα βιώματα που είχαμε από τους γονείς ή κηδεμόνες μας), έναν ενήλικα (το λογικό κομμάτι μέσα μας που ανταποκρίνεται στην χρονολογική ηλικία μας) και ένα εσωτερικό παιδί (ο συναισθηματικός εαυτός μας που φέρει επίσης όλα μας τα παιδικά βιώματα αλλά και τις ασυνείδητες συμπεριφορές που έχουμε αναπτύξει ως απάντηση σε αυτά). Οι άνθρωποι μπορεί να διαφέρουμε μεταξύ μας ως προς το ποσοστό που διατηρούμε αυτές τις τρεις καταστάσεις του «εγώ». Για παράδειγμα ορισμένοι έχουμε μεγαλύτερο ποσοστό εσωτερικού παιδιού (συναισθηματικό εαυτό), ενώ άλλοι μεγαλύτερο ποσοστό ενήλικα (λογικό εαυτό). Το εσωτερικό «παιδί» χωρίζεται σε άλλες τρεις καταστάσεις, μία από τις οποίες είναι το «ελεύθερο (αυθόρμητο) παιδί». Αυτό μπορεί να δώσει μια εξήγηση στην ερώτηση σας. Όσοι έχουν πολύ μικρό ποσοστό «ελεύθερου παιδιού» και ένα πολύ μεγαλύτερο ποσοστό «ενήλικα» τότε ίσως διακατέχονται πολύ περισσότερο από την λογική σκέψη, είναι πιο σοβαροί, αναλυτικοί και γενικά μετρημένοι. Όσοι έχουν ένα σημαντικό ποσοστό ελεύθερου εσωτερικού παιδιού, μπορούν να είναι πιο ελεύθεροι, αυθόρμητοι και γλεντζέδες, να έχουν άφθονο χιούμορ και να χαίρονται ιδιαίτερα το καρναβάλι, να μεταμφιέζονται, να διασκεδάζουν και να χορεύουν στις διάφορες αποκριάτικες εκδηλώσεις. 

Υπάρχουν όμως και άνθρωποι που ενώ θα ήθελαν να μεταμφιεστούν και να αφεθούν περισσότερο ελεύθεροι κατά τις αποκριές, ίσως εμποδίζονται ψυχολογικά από τον «εσωτερικό κριτή» τους. Ο «εσωτερικός κριτής» ή «η κριτική εσωτερική φωνή» είναι μια έννοια που χρησιμοποιείται στη λαϊκή ψυχολογία και ψυχοθεραπεία και αναφέρεται σε μια υπο-προσωπικότητα που κρίνει και υποτιμά ένα άτομο. Κι ενώ είναι οικουμενική, δηλαδή είναι μια εσωτερική ψυχολογική άμυνα που την μοιραζόμαστε όλοι, άλλους μας ταλαιπωρεί σε μεγαλύτερο και άλλους σε μικρότερο βαθμό. Για παράδειγμα ένα άτομο με πολύ αυστηρό εσωτερικό κριτή μπορεί να ακούει μια εσωτερική φωνή, τη φωνή του κριτή, να του λέει, «αν μεταμφιεστείς θα είσαι γελοίος», ή «το καρναβάλι είναι χαζομάρα δεν είσαι για τέτοια πράγματα». 

Θα δώσω όμως και μια τρίτη πολύ απλή εξήγηση για όσους δεν είναι φαν της ψυχολογικής ανάλυσης. Ορισμένα πράγματα είναι θέμα αρεσκείας, γούστου ή συνήθειας. Σε κάποιους αρέσει πολύ η γιορτή του καρναβαλιού και θέλουν να την διασκεδάζουν στο έπακρον ενώ σε κάποιους άλλους ίσως δεν προκαλεί και τόσο ενθουσιασμό. Οι τελευταίοι μπορεί να πάνε σε διάφορα γεγονότα και εκδηλώσεις για να κοινωνικοποιηθούν και να βρεθούν με τους φίλους τους αλλά δεν αισθάνονται τόσο εξοικειωμένοι ώστε να μασκαρευτούν, ίσως γιατί δεν ήταν μέρος της ενδοοικογενειακής κουλτούρας μέσα στην οποία μεγάλωσαν ή απλά δεν τους αρέσει να μεταμφιέζονται. 

Οι εξηγήσεις αυτές είναι κατά κάποιο τρόπο ενδεικτικές για τις διαφορές μεταξύ των ανθρώπων σε σχέση με το πώς επιλέγουν (αν επιλέγουν καθόλου) να γιορτάσουν τις αποκριές. 

Πιστεύουμε ότι πίσω από μια μάσκα κρυβόμαστε, αλλά μήπως τελικά έτσι, φανερώνουμε στους άλλους καλά κρυμμένες πτυχές του εσωτερικού μας κόσμου;

Μπορεί ναι μπορεί και όχι. Βέβαια οι αποκριές είναι δυνατόν να αποτελούν μια καλή ευκαιρία για να εκπληρώσει κανείς με ένα τρόπο φανταστικό, διασκεδαστικό και παιχνιδιάρικο κρυφές επιθυμίες, πόθους ή φαντασιώσεις. Με τις αμέτρητες επιλογές αμφίεσης μπορεί κανείς να δοκιμαστεί σε διάφορους ρόλους. Ορισμένοι από αυτούς τους ρόλους μπορεί να είναι εντελώς αντίθετοι με το ποιοι είμαστε ή τι τουλάχιστον φανερώνουμε στον έξω κόσμο. Το να μεταμφιεστώ σε κάτι εντελώς διαφορετικό από τον βασικό κοινωνικό μου εαυτό μπορεί να είναι ακόμη και εξελικτικά θεραπευτικό αφού δίνεται ευκαιρία σε άλλες υπο-προσωπικότητες ή κομμάτια του εαυτού μας που είναι στην αφάνεια ή ακόμη και στα απωθημένα μας να αναδυθούν στην επιφάνεια, θεραπευτική τότε μπορεί να είναι η εκτόνωση αυτών των απωθημένων ή καταπιεσμένων αναγκών. Ο Carl Jung, μάλιστα έκανε λόγο για τον «σκιερό εαυτό» ή την «σκιά» που είναι ο παραγκωνισμένος εαυτός, ο εαυτός των παρασκηνίων. 

Θα τολμήσω να «εικονογραφήσω» τα πιο πάνω λεγόμενα μου με ορισμένα παραδείγματα: η συντηρητική κοπέλα στο γραφείο που ντύνεται σέξι κοκκινοσκουφίτσα και μας αφήνει άναυδους, ο άντρας φίλος μας που είναι πολύ χαμηλών τόνων και γενικά συνεσταλμένος που αποφασίζει να μας ξαφνιάσει με την αμφίεση του έξαλλου ποπ σταρ ή ένας γνωστός ή γνωστή μας που είναι συνήθως πολύ ευγενικοί, καλοσυνάτοι και συγκαταβατικοί και μεταμφιέζονται για τον καρναβαλίστικο χορό με τη στολή ενός κακού ήρωα. Οι συνδυασμοί είναι ανεξάντλητοι… 

Τι φανερώνουν οι πιο συχνές επιλογές που κάνουμε στις αποκριάτικες στολές:

Θα απαντήσω και πάλι ενδεικτικά: 

Κοστούμια «τρόμου» Ο σκιερός εαυτός μας

Κοστούμια «αθωότητας» Το εσωτερικό παιδί μέσα μας 

Κοστούμια «ζώων» ή Κοστούμια «comic ηρώων και cartoon» Το εσωτερικό ελεύθερο και δημιουργικό παιδί μέσα μας ή/και ο σκιερός εαυτός μας

Κοστούμια «του κακού» Ο σκιερός εαυτός μας 

Κοστούμια «σεξουαλικού περιεχομένου» Απωθημένα ή και παιχνιδιάρικα κομμάτια του εαυτού μας. 

ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΠΙΣΗΣ: Μήπως κοιτάς τα “λάθη” του διπλανού, γιατί αποφεύγεις τα δικά σου;

Instagram: @gia_tin_ithaki_psychotherapy

@anthia_christodoulou_theofilou

κεντρική φώτο: unsplash.com/photos/45ocBSzeyXE