Γράφει η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια και συγγραφέας Άνθια Χριστοδούλου Θεοφίλου

ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΠΙΣΗΣ: Γιατί έγιναν τόσο δύσκολες οι ερωτικές σχέσεις;

Το να μπορεί κανείς να πει «όχι» στις παρορμήσεις του, το να αντισταθεί σε μια εύκολη και συνάμα βολική συνήθεια για να δράσει με ένα τρόπο που και είναι δυσκολότερος και δεν τον έχει ακόμη συνηθίσει είναι κάτι το εκπληκτικά δύσκολο. Το να ασκήσεις αυτοέλεγχο πάει να πει ότι θα φας το μήλο αντί τα πατατάκια, ότι θα πρέπει να πας για ύπνο στις δέκα και να μην παρακολουθήσεις σειρές μέχρι τα μεσάνυκτα, ότι θα χρειαστεί να μελετήσεις αντί να σερφάρεις στο διαδίκτυο, ότι θα ξυπνήσεις με τον πρώτο ήχο του ξυπνητηριού παρά να πατήσεις το κουμπί της δεκάλεπτης αναβολής για πολλοστή φορά, ή ότι θα αντισταθείς στον ενθουσιασμό του να στείλεις μήνυμα στον πρώην. Μπορείς να αποκτήσεις μεγαλύτερο αυτοέλεγχο σε όλες τις καταστάσεις χρησιμοποιώντας τις πιο κάτω συμβουλές που υποστηρίζονται από επιστημονική έρευνα.  

Γνώρισε τον εαυτό σου

Η αυτογνωσία προηγείται της αυτοδιαχείρισης επομένως το πρώτο βήμα για να ενισχύσουμε τον αυτοέλεγχο μας είναι να αποκτήσουμε περισσότερη. Ο συναισθηματικός αυτοέλεγχος, ή ο έλεγχος των παρορμήσεων, ή αλλιώς η διαχείριση των συναισθηματικών αντιδράσεων μας είναι ακρογωνιαίοι λίθοι της συναισθηματικής νοημοσύνης. Γνωρίζοντας καλύτερα τον εαυτό μας μπορούμε να αρχίσουμε σιγά σιγά να διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά τα συναισθήματα και τις παρορμήσεις μας. Αυτό μπορούμε να το επιτύχουμε μέσα από την αυτοπαρατήρηση. Παρακολούθησε ό,τι ρουφάει τον αυτοέλεγχό σου καταγράφοντάς στο σε ένα σημειωματάριο ή ηχογραφώντας τις παρατηρήσεις σου στο κινητό σου. Μπορείς για παράδειγμα να κρατήσεις ένα ημερολόγιο για τις διατροφικές σου συνήθειες ή ένα ημερολόγιο άσκησης, ύπνου, ή για το τι πυροδοτεί τον θυμό σου (ή για ό,τι άλλο κι αν αποφασίσεις να παρακολουθήσεις). Πράγματι, όταν δεν προσέχουμε τα πράγματα αυτά τείνουν να γλιστρούν. Η αυτοπαρατήρηση αποτελεί μεγάλο ποσοστό της θεραπείας. Σε αρκετές περιπτώσεις η απλή παρατήρηση είναι ικανή να αλλάξει αυτό που παρατηρείται. 

Δες τη μεγαλύτερη εικόνα

Μην μείνεις να κοιτάς το δέντρο, δες το δάσος. Η σφαιρική ή υψηλού επιπέδου σκέψη προάγει την επιτυχία του αυτοέλεγχου. Δηλαδή, οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να ασκήσουν αυτοκυριαρχία όταν είναι σε θέση να δουν το δάσος πέρα από το κάθε δέντρο ξεχωριστά, δηλαδή όταν δεν βαλτώνουν σε συγκεκριμένες λεπτομέρειες. Σημαντικό να υπενθυμίζεις  τον τελικό στόχο στον εαυτό σου ανά διαστήματα αφού κάτι τέτοιο αποτρέπει την αποθάρρυνση και συντηρεί το κίνητρο, συνάμα ενισχύει την αυτοπειθαρχία. Αν για παράδειγμα εργάζεσαι σε ένα μακροπρόθεσμο έργο, είναι εύκολο να απογοητευτεί από την απόσταση που χρειάζεται να διανύσεις μέχρι να φτάσεις εκεί. Σημαντικό που και που να υπενθυμίζεις στον εαυτό σου πως θα είναι το έργο ολοκληρωμένο. Μπορείς να πας ακόμη ένα βήμα πάρα πέρα. Για παράδειγμα, φαντάσου ότι είσαι ήδη εκεί και τα διάφορα θετικά συναισθήματα που βιώνεις ως συνεπακόλουθο της όλης δράσης σου. 

unsplash.com/photos/JoKS3XweV50

Άλλαξε το περιβάλλον για να αλλάξεις τη συμπεριφορά σου 

Ο καλύτερος τρόπος για να αντισταθείς στον πειρασμό είναι απλώς να τον αφαιρέσεις. Παραδείγματος χάριν, εάν δεν μπορείς να αντισταθείς στο κουτί με τα πατατάκια όταν ξυπνάς μέσα στη μέση της νύχτας τότε μην τα αγοράσεις. Απομάκρυνε τυχόν πειρασμούς από το περιβάλλον σου. Φρόντισε να δημιουργήσεις το περιβάλλον που σε συμφέρει. Με λίγα λόγια, μην προετοιμάζεσαι για αποτυχία. Είναι πολύ πιο δύσκολο να αντισταθεί κανείς σ’ ένα πειρασμό όταν είναι κουρασμένος, αγχωμένος ή πεινασμένος. 

Κάθε τόσο απλά ενέδωσε σε μια παρόρμηση 

Άφησε τον εαυτό σου να ακολουθήσει τις παρορμήσεις του τουλάχιστον μερικές φορές. Τα φωτεινά, λαμπερά αντικείμενα είναι ιδιαίτερα δελεαστικά όταν δεν επιτρέπουμε ποτέ στον εαυτό μας να τα μαζέψει. Επίτρεψε λοιπόν στον εαυτό σου μερικές κενές θερμίδες χλαπακίζοντας το μπισκότο αντί το γιαουρτάκι φρούτου. Χαράμισε ένα βράδυ καλού ύπνου παρακολουθώντας σερί αρκετά επεισόδια της αγαπημένης σου σειράς. Σπατάλησε ένα απόγευμα κάνοντας χαζά κουίζ στο facebook αντί μελέτης ειδικά αν ο εγκέφαλος σου είναι απ’ την υπερ-πληροφόρηση «καμένος». Όλα αυτά μετρούν ως «διαλείμματα ανεφοδιασμού» ή ως «ανάπαυση στο πλατύσκαλο που υπάρχει αραιά και που σε μια ατέλειωτη σκάλα».

Τέλος, παρακολούθησε την πρόοδό σου

Είναι εξίσου σημαντικό να εμψυχώνεις τον εαυτό σου επιβραβεύοντας τον για τις επιτυχίες του όσο μικρές κι αν είναι. Γιόρτασε τις κάνοντας κάτι ευχάριστο, π.χ., μια έξοδο με φίλους, ένα μικρό δώρο στον εαυτό σου, μια περιποίηση spa. Η αλλαγή έρχεται με κάθε βήμα, αργά και σταθερά. Δώσε λοιπόν την απαραίτητη θετική προσοχή κι επικύρωσε την πρόοδο σου. Πάντα να θυμάσαι, κάθε αλλαγή μπορεί να είναι δύσκολη όχι όμως ακατόρθωτη. 

ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΠΙΣΗΣ: Μήπως κοιτάς τα “λάθη” του διπλανού, γιατί αποφεύγεις τα δικά σου;

Instagram: @gia_tin_ithaki_psychotherapy

@anthia_christodoulou_theofilou

κεντρική φώτο: unsplash.com/photos/UMe87yYt2JU