Παγκόσμια Ημέρα Αλτσχάιμερ - 21 Σεπτεμβρίου: Τα προειδοποιητικά σημάδια

Μιλώντας με αριθμούς, υπολογίζεται ότι η ασθένεια επηρεάζει περίπου το 5% των ατόμων πάνω από την ηλικία των 65 ετών και το 20% των ατόμων πάνω από την ηλικία των 80 ετών. Επίσης, ευθύνεται για το 50% περίπου των περιστατικών άνοιας, η οποία χαρακτηρίζεται από διαταραχές στις λειτουργίες του εγκεφάλου και της συμπεριφοράς. 

Στην Ευρώπη τα άτομα που έχουν νοσήσει υπολογίζονται στα 10 εκατομμύρια και σε ολόκληρο τον κόσμο ξεπερνούν τα 44 εκατομμύρια. Προβλέψεις υπολογίζουν ότι μέχρι το 2050 θα έχουν ξεπεράσει τα 115 εκατομμύρια σε παγκόσμια κλίμακα.

Αν και τα συμπτώματα που εκδηλώνει ο καθένας ποικίλλουν σε πλήθος και ένταση, είναι σημαντικό να μπορείς να προσδιορίσεις τα πρώτα σημάδια.

Παρατηρείς τον άνθρωπό σου να ξεχνάει ονόματα και πρόσφατα γεγονότα; Να χάνει προσωπικά του αντικείμενα και να μην θυμάται που τα έχει βάλει; Χάνει τον προσανατολισμό του στο χώρο και δεν γνωρίζει πώς να γυρίσει σπίτι;

Η νόσος Αλτσχάιμερ αποτελεί την πιο συχνή μορφή άνοιας.

Διάβασε ακόμη: Και όμως, το περπάτημα μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας 

Τι είναι η νόσος Αλτσχάιμερ και ποια τα συμπτώματά της

Πρόκειται για μια εκφυλιστική νόσο του κεντρικού νευρικού συστήματος που εκδηλώνεται με την απώλεια πνευματικών λειτουργιών του εγκεφάλου που προϋπήρχαν. Χαρακτηρίζεται από την εναπόθεση στον εγκέφαλο δύο παθολογικών πρωτεϊνών, της β-αμυλοειδούς και της πρωτεΐνης-Τ. Η παρουσία τους προκαλεί δυσλειτουργία των νευρικών κυττάρων και στη συ συνέχεια τη νέκρωσή τους . Οι αλλοιώσεις αυτές φέρνουν μία σειρά συμπτωμάτων όπως:

• Απώλεια της μνήμης, με συχνές επαναλαμβανόμενες ερωτήσεις.
• Διαταραχές της έκφρασης και κατανόησης του λόγου.
• Έλλειψη προσανατολισμού, χάνοντας ακόμα και το δρόμο για το σπίτι.
• Δυσκολίες στην κρίση, την αντίληψη και τη λήψη αποφάσεων, ακόμα και σε απλές καθημερινές εργασίες, όπως το μαγείρεμα.
• Αλλαγές στη διάθεση, όπως κατάθλιψη και άγχος.
• Επιθετικότητα, ευερεθιστότητα και άρνηση.
• Παραληρητική σκέψη, που εκδηλώνεται με καχυποψία ακόμα και προς τους οικείους και ψευδαισθήσεις, συνήθως με πρόσωπα από το παρελθόν που δεν ζουν πια.

Παράγοντες κινδύνου και εξέλιξη της νόσου

Η γήρανση δεν οδηγεί απαραίτητα σε κάποια ανοϊκή νόσο, δεν αποτελεί φυσιολογική εξέλιξή της, αλλά επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, όπως την ηλικία, την κληρονομικότητα, το περιβάλλον, τις αγγειακές νόσους (διαβήτης, υπέρταση κ.ά.), αλλά και από τον τρόπο ζωής (εκπαίδευση, επάγγελμα, κοινωνικές δραστηριότητες, διατροφή, φυσική άσκηση κ.ά.). Η εξέλιξη της νόσου είναι αργή και προοδευτική. Η εκδήλωση των συμπτωμάτων μπορεί να χρειαστεί κατά μέσο όρο 6-10 χρόνια για να φτάσει στο τελικό στάδιο.

Διάβασε ακόμη:  Έφυγε από τη ζωή η ηθοποιός Katherine Helmond (Βίντεο)

Συνέπειες της νόσου Αλτσχάιμερ

• Κοινωνική απόσυρση.
• Αδυναμία ο ασθενής να αναγνωρίσει τα οικεία πρόσωπα.
• Δυσκολία στη σίτιση.
• Πτώσεις.
• Καθήλωση στο κρεβάτι και αδυναμία αυτοεξυπηρέτησης.
• Οικογενειακά προβλήματα, συγκρούσεις και αισθήματα θυμού και ενοχής.

Πώς να βοηθήσεις τους ασθενείς με Αλτσχάιμερ

• Λάβε έγκαιρη διάγνωση από νευρολόγο και κάνε πλήρεις νευρολογικές εξετάσεις.
• Φρόντισε να λαμβάνει τη σωστή φαρμακευτική αγωγή για την επιβράδυνση της νόσου (αναστολείς χολινεστεράσης και μεμαντίνη) και την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων (αντικαταθλιπτικά και αγχολυτικά).
• Προσαρμόσου σε αλλαγές στον τρόπο ζωής του ασθενή (διατροφή, άσκηση, σταυρόλεξα, διάβασμα κ.ά.).
• Διαμόρφωσε τον χώρο του με τέτοιον τρόπο, ώστε να τον διευκολύνει να κινείται και να βρίσκει τα αντικείμενά του, χωρίς πολλές και συχνές αλλαγές.
• Δίνε του κάποιο ρόλο και μην τον αφήνεις μπροστά σε μια τηλεόραση, π.χ. να βοηθήσει στο στρώσιμο του τραπεζιού κ.ά.
• Να έχεις ρεαλιστικές προσδοκίες από τον ασθενή με Αλτσχάιμερ. Δεν μπορεί να κάνει όσα έκανε και δεν πρόκειται να θεραπευτεί επειδή το θέλει εκείνος ή εσύ. Ο στόχος θα πρέπει να είναι η επιβράδυνση της συμπτωματολογίας και η ενεργός συμμετοχή του στις καθημερινές δραστηριότητες, ώστε να μην αποσυρθεί και να μην χάσει τη λειτουργικότητά του.
• Ενημερώσου από έναν ειδικό και προσπάθησε να διαχειριστείς τα συναισθήματά σου προς τον ασθενή. Ο θυμός, οι ενοχές, η απογοήτευση κ.ά. μπορεί να σε καταβάλουν και πιθανώς να είναι απαραίτητο να λάβεις κι εσύ υποστήριξη, ώστε να μπορέσεις να ανταποκριθείς στις αυξημένες ανάγκες και απαιτήσεις που έχει η φροντίδα του.

Για να βοηθηθεί τόσο ο ασθενής όσο και η οικογένειά του έχουν δημιουργηθεί παγκοσμίως, αλλά και στην Κύπρο σύνδεσμοι στήριξης. Ο Κυπριακός Σύνδεσμος δραστηριοποιείται ήδη εδώ και πολλά χρόνια και παρέχει σημαντική βοήθεια τόσο στους ασθενείς όσο και στους φροντιστές. Έχουν δημιουργηθεί κέντρα ημέρας, όπου οι ασθενείς με αρχικά στάδια της νόσου μπορούν να περάσουν λίγες ώρες και να αποδεσμεύσουν τους συγγενείς τους για να ασχοληθούν με σημαντικές τους υποθέσεις, αλλά και να υποβληθούν οι ίδιοι οι ασθενείς σε συστηματική ψυχοκοινωνική θεραπεία, φυσιοθεραπεία και εργοθεραπεία.

Μείωσε την πιθανότητα να εμφανίσεις κι εσύ Αλτσχάιμερ

• Ασκήσου, βάζοντας στην καθημερινότητά σου περπάτημα και γυμναστική.
• Να προσέχεις το βάρος σου κάνοντας μια σωστή και ισορροπημένη μεσογειακή διατροφή.
• Ρύθμισε την πίεση, τη χοληστερίνη και το σάκχαρο.
• Σταμάτησε το κάπνισμα.
• “Γύμνασε” το μυαλό σου με διάβασμα, ταξίδια, κατασκευές, παζλ, σταυρόλεξα, αινίγματα, επιτραπέζια παιχνίδια κ.ά.
• Συνέχισε να μαθαίνεις. Σπούδασε ξανά, μάθε μια νέα ξένη γλώσσα, εκπαιδευσου σε νέες δεξιότητες και γνώσεις, που θα σε βοηθήσουν να εξασκείς τις γνωστικές σου λειτουργίες και θα δυναμώσουν το νου σου.
• Ενίσχυσε τις κοινωνικές σου δεξιότητες. Να εκφράζεις, να μοιράζεσαι σκέψεις και συναισθήματα, να επικοινωνείς.
• Διαχειρίσου το άγχος σου και κάνε ασκήσεις χαλάρωσης για να μάθεις να ηρεμείς το μυαλό και το σώμα σου.
• Αντιμετώπισε τα συμπτώματα της κατάθλιψης. Η κοινωνική απόσυρση και η απώλεια ενδιαφέροντος και ευχαρίστησης μπορεί να οδηγήσουν σε Αλτσχάιμερ ή σε επιδείνωση της νόσου.
• Αν υπάρχει ιστορικό στην οικογένειά σου, αν παρατηρείς εσύ ή οι γύρω σου ότι δεν λειτουργείς γνωστικά όπως πριν (ξεχνάς, αποπροσανατολίζεσαι κ.λπ.), τότε επισκέψου άμεσα έναν ειδικό και ξεκίνα τις απαραίτητες νευρολογικές εξετάσεις. Όσο πιο γρήγορα το αντιμετωπίσεις, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχεις να το επιβραδύνεις και να μάθεις να είσαι λειτουργικός.

Διάβασε ακόμη: Ποια είναι τα οφέλη της αγκαλιάς; 

Πηγή