Επειδή η μνήμη ξεθωριάζει εύκολα, θελήσαμε να κάνουμε μια σύνδρομη αναδρομή στις πιο καταστροφικές πυρκαγιές που σημειώθηκαν στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, με την κρυφή ελπίδα πως κάποιοι επιτέλους θα καταλάβουν πως οι πράξεις τους έχουν συνέπειες σε όλους εμάς, αλλά και στις επόμενες γενιές. Τα δάση μας δεν μας ανήκουν. Το ελάχιστο που οφείλουμε, είναι τα σεβόμαστε και να τα προστατεύουμε. 

Καλοκαίρι 2016, ευρύτερη περιοχή Σολέας 

Συνολικά, 18,5 τετραγωνικά χιλιόμετρα δάσους καταστράφηκαν από την πυρκαγιά στην ευρύτερη περιοχή Σολέας του Τροόδους, σύμφωνα με την τελική χαρτογράφηση της έκτασης που κάηκε, από το Τμήμα Δασών. Από τα 18,57 km² , τα 17,03 km² ήταν κρατικό δάσος και το υπόλοιπο 1,54 km² ιδιωτικές περιουσίες. Στη μάχη με τις φλόγες έχασαν τη ζωή τους οι δυο δασοπυροσβέστες Ανδρέας Σοφοκλέους και Μάριος Αριστοτέλους. Η πυρκαγιά φαίνεται να ξεκίνησε από ένα σπίτι στην περιοχή Ευρύχου και η μη έγκαιρη ενημέρωση της πυροσβεστικής υπηρεσίας και η υψηλή θερμοκρασία είχαν ως αποτελέσμα να επεκταθεί γρήγορα στις γύρω περιοχές. 

Σαϊτάς, Ιούνιος 2007 

Η 29η Ιουνίου έχει μείνει χαραγμένη, καθώς οι καταστροφικές συνέπειές της καταστροφικής πυρκαγιάς εξακολουθούν να επηρεάζουν και να βαρύνουν την τοπική κοινωνία, το οικοσύστημα και το φυσικό περιβάλλον της όμορφης κοιλάδας του Σαϊττά. Η πυκνή βλάστηση, η ψηλή θερμοκρασία που επικρατούσε εκείνη τη μέρα, το ανάγλυφο του εδάφους και οι δυνατοί άνεμοι, κατέστησαν το έργο της άμεσης επέμβασης και κατάσβεσης εξαιρετικά δύσκολο.  Ο απολογισμός της καταστροφής ήταν πραγματικά τραγικός. Η πυρκαγιά κατέστρεψε κατοικίες, υποστατικά, έργα υποδομής, δασικές και γεωργικές καλλιέργειες σε μια έκταση 12 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Γύρω στα 30 υποστατικά και σπίτια κάηκαν ή υπέστησαν σοβαρές ζημιές, 400 δεκάρια γεωργικών καλλιεργειών χάθηκαν, έργα υποδομής επηρεάστηκαν σοβαρά και 1100 εκτάρια όμορφου πευκοδάσους έγιναν στάχτη. Το δάσος του Σαϊττά αποτελούσε τον φυσικό πνεύμονα της περιοχής. 

Η πυρκαγιά στην «πόλη φάντασμα», Ιούνιος 2015 

Τεραστίων διαστάσεων πυρκαγιά, της οποίας το μέτωπο έφτασε στα τέσσερα χιλιόμετρα, έκαψε την περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου, στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου, που είναι ακατοίκητη και εγκαταλελειμμένη από τον Αύγουστο του 1974. Η πυρκαγιά εκδηλώθηκε στη συνοικία του Αγίου Μέμνονα και σύμφωνα με τα τουρκοκυπριακά Μέσα Ενημέρωσης, έκαψε ξηρά περιβόλια, εκτάσεις άγριας βλάστησης και ακατοίκητα σπίτια. Για την κατάσβεση της πυρκαγιάς είχαν κινητοποιηθεί πυροσβεστικά οχήματα από τα κατεχόμενα, καθώς και στρατιώτες. Η πυρκαγιά, που είχε εξαπλωθεί ραγδαία, πλησίασε και την Κάτω Δερύνεια, η οποία συνορεύει με τη Δερύνεια, με αποτέλεσμα η Πυροσβεστική Υπηρεσία Αμμοχώστου να ήταν επίσης σε ετοιμότητα. 

Μεγάλη πυρκαγιά της ΕΟΚΑ, 1956 

Σημειώθηκε στη Λευκωσία και αιτία ήταν μια βόμβα της ΕΟΚΑ, η οποία είχε εκραγεί και εξελίχθηκε σε πυρκαγιά, με αποτέλεσμα να απανθρακώσει 19 άτομα και να τραυματίσει δεκάδες στρατιώτες. Όπως χαρακτηριστικά έγραφε το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ» στις 19 Ιουνίου 1956: «Τεράστια πυρκαγιά εις τα δάση της Κύπρου - Αφανίζει πολλούς Βρετανούς στρατιώτας - 19 απηνθρακώθησαν - Δεκάδες τραυματίαι - Βόμβα της ΕΟΚΑ εφόνευσε εις την Λευκωσίαν τον Αμερικανό υποπρόξενο και ετραυμάτισε - 3 δραματικά γεγονότα εξελίσσονται εις την νήσον». 

Ακάμας, 13 Νοεμβρίου, 2019

Η πυρκαγιά ξέσπασε από το πρωί χθες, Τετάρτη, σε δύσβατο έδαφος, ενώ χαρακτηρίστηκε ως η χειρότερη για φέτος στον πιο ευαίσθητο οικολογικά περιβάλλον. Η πυρκαγιά στο κρατικό δάσος του Ακάμα, τέθηκε υπό μερικό έλεγχο γύρω στις 15:40 το απόγευμα της Τετάρτης, αφού κατέκαψε περίπου 100 εκτάρια. Καθ΄ όλη τη διάρκεια της νύχτας, παρέμειναν  επίγειες δυνάμεις στην περιοχή για να τεθεί υπό πλήρη έλεγχο η πυρκαγιά, καθώς και για επιτήρηση. 

Τι προβλέπει η κυπριακή νομοθεσία για τους εμπρηστές σύμφωνα με ανακοίνωση της Αστυνομίας Κύπρου 

α) Νόμος για τα Δάση (Ν. 25(I)2012, Άρθρο 32)

Οποιοδήποτε πρόσωπο που δεν είναι εξουσιοδοτημένο δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου ή των δυνάμει αυτού εκδιδόμενων Κανονισμών και ενεργεί χωρίς άδεια που εκδόθηκε από τον Διευθυντή και

• Ανάβει φωτιά μέσα σε κρατικό δάσος ή σε απόσταση δύο χιλιομέτρων από τις παρυφές του, ή
• Εγκαταλείπει άσβεστη φωτιά που έχει ανάψει το ίδιο σε κρατικό δάσος ή σε απόσταση δύο χιλιομέτρων από τις παρυφές του, ή
• Απορρίπτει σε κρατικό δάσος ή σε απόσταση δύο χιλιομέτρων από τις παρυφές του αναμμένο σπίρτο, τσιγάρο ή άλλο αντικείμενο που δυνατόν να προκαλέσει πυρκαγιά, ή
• Προκαλεί πυρκαγιά σε κρατικό δάσος ή σε απόσταση δύο χιλιομέτρων από τις παρυφές του συνεπεία αλόγιστης ή αμελούς ενέργειας ή παράλειψής του να λάβει όλες τις αναγκαίες προφυλάξεις,

είναι ένοχο αδικήματος και σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα πέντε (5) έτη ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις είκοσι πέντε χιλιάδες ευρώ (€25.000) ή και στις δύο αυτές ποινές.

β) Νόμος για την πρόληψη πυρκαγιών στην ύπαιθρο (Ν. 220/88, Άρθρο 5)

Οποιοδήποτε πρόσωπο

• Εγκαταλείπει άσβεστη φωτιά την οποία άναψε στην ύπαιθρο
• Απορρίπτει αναμμένο σπίρτο ή τσιγάρο ή άλλο αντικείμενο το οποίο δυνατόν να προκαλέσει πυρκαγιά στην ύπαιθρο
• Προκαλεί πυρκαγιά στην ύπαιθρο εξαιτίας
• Αλόγιστης ή αμελούς χρήσης σπίρτου, τσιγάρου ή άλλης εύφλεκτης ύλης ή μη λήψης των αναγκαίων προφυλάξεων σχετικά με αυτά, ή
• Πλημμελούς ή ελαττωματικής λειτουργίας οποιουδήποτε μηχανοκίνητου οχήματος ή άλλου μηχανήματος το οποίο χρησιμοποιεί,

είναι ένοχος αδικήματος και σε περίπτωση καταδίκης υπόκειται σε ποινή φυλάκισης μέχρι τρία (3) έτη ή σε χρηματική ποινή όχι μεγαλύτερη των οκτώ χιλιάδων ευρώ (€8.000) ή και στις δύο ποινές.

Καθοριστική η συμβολή των πολιτών

Υπογραμμίζεται, ότι η Αστυνομία μαζί με την Πυροσβεστική Υπηρεσία βρίσκονται σε ετοιμότητα και εγρήγορση και συνεργάζονται στενά με τις τοπικές αρχές και το Τμήμα Δασών για πρόληψη των πυρκαγιών. Παράλληλα όμως, απαιτείται από το κοινό η πλήρης συμμόρφωση του με τις πρόνοιες των σχετικών Νομοθεσιών, η λήψη προληπτικών μέτρων, αλλά και η συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες εκεί και όπου αυτό απαιτείται. Στις μέρες μας, που τα διάφορα περιβαλλοντικά προβλήματα απειλούν περισσότερο από ποτέ προηγουμένως τον πλανήτη, η προστασία του δασικού μας πλούτου και του φυσικού μας περιβάλλοντος ευρύτερα, αποτελεί ύψιστη υποχρέωση και ευθύνη του κάθε πολίτη και ολόκληρης της κοινωνίας. Οι πολίτες μπορούν να συμβάλουν τα μέγιστα στην πρόληψη και στη διαλεύκανση υποθέσεων πρόκλησης πυρκαγιών λόγω αμέλειας ή και κακόβουλα, επικοινωνώντας με τη Γραμμή Επικοινωνίας του Πολίτη στον αριθμό 1460 ή με τη Γραμμή του Τμήματος Δασών για τις πυρκαγιές στον αριθμό 1407, σε περίπτωση που περιέλθει στην αντίληψή τους οποιαδήποτε ύποπτη κίνηση υπόπτου προσώπου/ων ή οχήματος/ων, να σημειώσουν τα πιο κάτω στοιχεία, τα οποία να δοθούν άμεσα στην Αστυνομία:

• Την ακριβή τοποθεσία και την ώρα που θεάθηκε το ύποπτο όχημα/πρόσωπο,
• Περιγραφή, του οχήματος (μοτοσικλέτα, αυτοκίνητο κ.λπ. αριθμούς εγγραφής, χρώμα, τύπο οχήματος, οποιαδήποτε ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του οχήματος), καθώς και την κατεύθυνση που ακολούθησε,
• Αν το όχημα θεάθηκε ξανά στην περιοχή,
•  Περιγραφή του προσώπου/πων που επέβαιναν στο όχημα,
• Αν πρόκειται για πεζό πρόσωπο/πα να καταγράφεται η περιγραφή τους (σωματότυπος, χρώμα μαλλιών, ρούχα που φορούσαν, ή οποιαδήποτε ιδιαίτερα χαρακτηριστικά) και αν είχαν οποιοδήποτε ύποπτο αντικείμενο στην κατοχή τους,
• Απόσταση που εντοπίστηκε το όχημα ή το πρόσωπο/πα από το σημείο της πυρκαγιάς
• και οποιεσδήποτε άλλες χρήσιμες πληροφορίες, διατηρώντας την ανωνυμία τους εάν το επιθυμούν.