Η συναισθηματική υπερφαγία (emotional overeating), είναι μία από τις βασικές αιτίες της παχυσαρκίας, είναι η εθιστική, υπερβολική κατανάλωση φαγητού, είτε σε μεμονωμένα υπερφαγικά επεισόδια, όπου καταναλώνουμε εκτός ελέγχου τεράστιες ποσότητες τροφής σε διάστημα 1-2 ωρών, είτε καταναλώνουμε τροφή κατά τη διάρκεια της ημέρας πολύ συχνά.

Τώρα ειδικά που βρίσκεσαι κι εσύ συνέχεια σπίτι, μήπως καταναλώνεις τροφή χωρίς να πεινάς; Παρότι γνωρίζεις ότι δεν πρέπει να το κάνεις, νιώθεις ότι δεν μπορείς να το ελέγξεις; Αδυνατείς να σταματήσεις να τρως; Πολλές φορές, το αίσθημα άγχους προκαλεί υπερβολική κατανάλωση φαγητού (συναισθηματική υπερφαγία) ή γλυκών γιατί ακριβώς υπάρχει η πεποίθηση πως έτσι θα αισθανθούμε καλύτερα. 

Συχνά, είναι η «συναισθηματική» πείνα που οδηγεί στο φαγητό ασυναίσθητα, χωρίς έλεγχο, λόγω στρες, κούρασης ή στεναχώριας. Είναι σημαντικό να μάθεις να διαχωρίζεις την πραγματική από τη συναισθηματική πείνα ώστε να βρεις τρόπους να τις διαχειριστείς.

Σε πολλούς ανθρώπους, η συναισθηματική κατάσταση επηρεάζει την όρεξη για φαγητό. Και είναι πολλά τα άτομα που «δεν νιώθουν τίποτα, λες και δεν βρίσκονται εκεί»! Αξίζει να σημειωθεί, ότι η συναισθηματική υπερφαγία, και κυρίως τα υπερφαγικά επεισόδια, συνήθως συμβαίνουν σε απομόνωση. 

Διάβασε ακόμη:  Κορωνοϊός και αβεβαιότητα: Πώς θα προστατεύσεις την ψυχική σου υγεία

Η συναισθηματική υπερφαγία είναι εθισμός!

Δηλαδή τρώμε όχι μόνο επειδή πεινάμε αλλά κυρίως από λαχτάρα για συγκεκριμένες τροφές.

Τα επώδυνα συναισθήματα όμως, επανέρχονται ακόμη δριμύτερα και επιπλέον, κατακλυζόμαστε από ακραία ενοχή και ντροπή για το ότι πάλι χάσαμε τον έλεγχο και θα πάρουμε ακόμη περισσότερο βάρος. Ο φαύλος κύκλος οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερη αυτό-απαξίωση και αυτό-κατηγορία. Κι όλο αυτό να οδηγήσει προς την κατάθλιψη, καθώς, όπως λένε οι ειδικοί, η αλλαγή συνηθειών στο φαγητό, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης κατανάλωσης τροφής, είναι μία από τις ενδείξεις κατάθλιψης.

Διάβασε ακόμη: Πώς να "θωρακίσεις" τα θετικά σου συναισθήματα

Πώς μπορείς να βοηθηθείς να σταματήσεις την υπερφαγία;

Σύμφωνα με τους ειδικούς για την αντιμετώπιση της υπερφαγίας πρώτα απ' όλα: 

Απενοχοποιήσου: Το πρώτο και σημαντικότερο βήμα είναι να σταματήσεις να κριτικάρεις τον εαυτό σου και να μην τον απαξιώνεις επειδή έχει υπερβολικό βάρος ή επειδή δεν μπορεί να σταματήσει το φαγητό. Αγάπησε τον εαυτό σου χωρίς όρους, έτσι όπως είναι τώρα και μετά θα μπορέσεις να αντιμετωπίσεις τον εθισμό. Η παγίδα στην οποία εγκλωβίζονται πολλοί υπερφαγικοί είναι ότι περιμένουν πρώτα να χάσουν βάρος και μετά να αγαπήσουν τον εαυτό τους. Την δυσλειτουργική συνήθεια, θα μπορέσεις να την αλλάξεις μόνο όταν αγαπήσεις τον εαυτό σου παρά ταύτα κι όπως είναι τώρα.

Αυτοεκτίμηση: Για να είναι οι δίαιτες αποτελεσματικές μακροπρόθεσμα, χρειάζεσαι να ανακτήσεις την αυτοεκτίμησή σου. Αν δεν αλλάξεις τον τρόπο που σκέφτεσαι και νιώθεις για τον εαυτό σου, οι αλλαγές από τη δίαιτα θα είναι παροδικές. Νιώσε και πίστεψε ότι «σου αξίζει μια καλύτερη ζωή, σου αξίζει να νιώθεις καλά με το σώμα σου».

Επιμονή: Τα προγράμματα δίαιτας και άσκησης είναι απαραίτητα και καλό είναι να σχεδιαστούν με τη βοήθεια ενός καλού διαιτολόγου-διατροφολόγου. Τώρα που βρίσκεσαι στο σπίτι, μπορείς με βιντεοκλήση να μιλήσεις με τον δικό σου. Μια δίαιτα ηπιότερου ρυθμού, αλλά που μπορεί να διατηρηθεί σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, είναι προτιμότερη από μια ξαφνική και μεγάλη απώλεια βάρους. Εντάξει, θα υπάρξουν αρκετά πισωγυρίσματα μέχρι να τα καταφέρεις, αλλά μην τα παρατάς! Το κλειδί είναι μετά από κάθε πισωγύρισμα, να μην υιοθετείς την απαξιωτική στάση: ‘είδες, απέτυχα, δεν μπορώ να τα καταφέρω, είμαι ανίκανη’, η οποία οδηγεί αμέσως σε αναζήτηση παρηγοριάς στο ψυγείο...  Δώσε θάρρος στον εαυτό σου, μην το βάζεις κάτω! 

Δημιουργικότητα: Υπάρχουν πάντα πολλές περισσότερες επιλογές για συναισθηματική πλήρωση από το ψυγείο! Δυστυχώς πολλές φορές δεν αναγνωρίζουμε τις ανάγκες και τις επιθυμίες μας για να κινητοποιούμαστε δημιουργικά, ώστε να τις καλύψουμε. Ποιοί τομείς της ζωής σου υποφέρουν; Τι μπορείς να κάνεις για να δώσεις περισσότερα στον εαυτό σου, από εκείνα που πραγματικά έχεις ανάγκη; Οι ειδικοί προτείνουν: «Γράψε μια λίστα από πιθανές δραστηριότητες που μπορείς να κάνεις, την οποία θα συμβουλευτείς όταν ακριβώς επίκειται επίθεση στο ψυγείο».

Διάβασε ακόμη: Ξέρεις, είναι ΟΚ να μην είσαι τέλεια

Τι άλλο μπορείς να κάνεις όταν νιώθεις βαριεστημάρα; Κενό, έλλειψη νοήματος, έλλειψη αγάπης, στρες, θλίψη, θυμό; Ο υπερφαγικός να διαλέξει ποια δραστηριότητα τού είναι πιο ελκυστική εκείνη ακριβώς τη στιγμή και να την κάνει, σημειώνοντας ένα πόντο δίπλα στη λίστα. Στην αρχή ίσως είναι λίγο δύσκολο, αλλά θα δει σιγά σιγά ότι η ενασχόληση με κάτι άλλο τον ικανοποιεί πολύ περισσότερο από ότι η επιδρομή στα σοκολατάκια.

Είναι χρήσιμο, να μπορεί να διακρίνει τις αφορμές εκείνες που τον οδηγούν στην αναζήτηση ανακούφισης στο φαγητό και να έχει έτοιμες εναλλακτικές πιθανές διεξόδους, όπως:

• Πάω για 15 λεπτά περπάτημα στο πάρκο της γειτονιάς μου (η άσκηση βελτιώνει τη διάθεση και μειώνει την ανάγκη για ‘συναισθηματικό’ φαγητό)
• Κάνω μια δημιουργική δραστηριότητα-χόμπι στο σπίτι π.χ. ζωγραφίζω, ακούω μουσική, διαβάζω ένα ωραίο βιβλίο, κλπ.
• Κάνω άσκηση χαλάρωσης (αναπνοές, γιόγκα, για την αντιμετώπιση της υπερφαγίας)
• Ασχολούμαι με τον κήπο μου, βγαίνω έξω από το σπίτι 
• Γράφω ημερολόγιο, όπου εκφράζω τα συναισθήματά μου και έρχομαι σε επαφή με τον εαυτό μου
• Ασχολούμαι με οτιδήποτε άλλο αποσπά το μυαλό μου από το φαγητό και που δεν είναι ζημιογόνο για μένα

Στόχος αυτές τις μέρες αναγκαστικής παραμονής στο σπίτι δεν παύει να είναι η πρόσληψη των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών για ενίσχυση του οργανισμού μας ενάντια στις ιώσεις και ιδιαίτερα στον κορωνοϊό. Προσπάθησε να μην υπάρχει ανθυγιεινό φαγητό στο σπίτι. Πολλές φορές, είναι η εύκολη πρόσβαση που διευκολύνει την υπερκατανάλωση. Αν δεν υπάρχει, δεν τρώμε και ασχολούμαστε με κάτι άλλο.

Διάβασε ακόμη: Τα ανεπαίσθητα συμπτώματα που είναι «προπομπός» για κατάθλιψη

Πηγή